Với một ASEAN bị chia rẽ, khu vực này hiện trở nên bất ổn hơn. Nếu Mỹ không thể phản đối Trung Quốc bằng cả lời nói và hành động, ASEAN vẫn sẽ phải tiếp tục hứng chịu tổn thất từ chính sách thực dụng của Trung Quốc.
Bí quyết thực sự của Việt Nam nằm ở chỗ Việt Nam thể hiện khả năng có một cách tiếp cận thống nhất đối với Trung Quốc là kết hợp cả cạnh tranh, đối đầu và duy trì quan hệ chính trị.
Trong bối cảnh căng thẳng chiến lược gia tăng ở khu vực châu Á, rõ ràng các nước nhỏ và cường quốc bậc trung phải đối mặt với một sự lựa chọn hết sức khó khăn. Thích nghi hay chống lại sức mạnh ngày càng gia tăng của Trung Quốc là một sự lựa chọn không hề dễ dàng.
Trung Quốc đang giữ vị trí thứ 3 về quy mô nhà đầu tư thế giới, chỉ sau Mỹ và Nhật Bản. Tổng lượng đầu tư của Trung Quốc ra nước ngoài trong năm 2015 đạt 128 tỷ USD. Anh đứng vị trí đầu tiên trong số các quốc gia EU về khối lượng đầu tư trực tiếp của nước này.
Thông qua việc sử dụng quyền lực mềm và ảnh hưởng của truyền thông hiện đại, Mỹ đang thổi phồng những bất đồng song phương vốn có thể kiểm soát được thành một cuộc xung đột khu vực, rồi sau đó nhảy vào cuộc chơi và tạo cảm giác là một bên không thể thiếu cho an ninh và sự ổn định của châu Á.
Nếu hiệp ước do Trung Quốc đề xuất có cơ hội nào đó được chấp nhận, nó sẽ phải vượt qua những trở ngại liên quan đến vấn đề Biển Đông. Khái niệm "láng giềng tốt" và "hòa bình" không thực sự mang ý nghĩa chân thành khi Biển Đông vẫn là một “quả bom hẹn giờ”.
Mỹ dường như gặp khó khăn trong việc đối phó với Nga tại một số "điểm nóng", nhất là cuộc chiến ở Syria, và Washington có lẽ cần xem xét lại chính sách đối với Moskva thời hậu Chiến tranh Lạnh.
Trong vòng 20 năm kể từ năm 1992 khi phương Tây bắt đầu can dự vào tiến trình thúc đẩy dân chủ ở Campuchia, các quốc gia tài trợ đã chuyển giao khoảng 12 tỷ USD cho nước này. Trong khi đó, thì chỉ trong một thập kỷ tính đến năm 2013, một mình Trung Quốc đã đầu tư tới 9,6 tỷ USD vào Campuchia, bên cạnh con số hơn 13 tỷ USD đang chờ được rót thêm.
Chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tới Việt Nam là rất đúng thời điểm khi xét theo thực tế rằng chính phủ của ông đã đặt tầm quan trọng đáng kể vào việc tăng cường liên kết với các nước Đông Nam Á thông qua “Chính sách hành động phía Đông” của mình.
Cạnh tranh địa chiến lược với Trung Quốc và hỗ trợ cho ASEAN, kết hợp với những lợi ích kinh tế, là những yếu tố chính thúc đẩy can dự của Nhật Bản với Myanmar. Nhật Bản đã đầu tư mạnh vào Myanmar kể từ ngày độc lập của nước này và giờ là lúc gặt hái những lợi ích.