Từ ngày 13-15/11/2016 tại Thành phố Nha Trang, Học viện Ngoại giao (DAV), Quỹ Hỗ trợ Nghiên cứu Biển Đông (FESS) và Hội Luật Gia Việt Nam (VLA) đồng phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học Quốc tế về Biển Đông lần thứ VIII với chủ đề “ Hợp tác vì an ninh và phát triển khu vực.”
Chưa bao giờ Trung Quốc coi yêu sách về “đường 9 đoạn” là một tuyên bố chủ quyền nghiêm túc, mà thực tế đây chỉ là chính sách “câu giờ” trong “chiến lược mơ hồ” được Bắc Kinh theo đuổi ngay từ đầu nhằm có đủ thời gian và không gian ngoại giao cho triển khai và tăng cường hiện diện quân sự tại những điểm quan trọng trong khu vực.
Bài viết này sẽ bổ sung thêm sự đúng đắn cho quyết định của Tòa bằng cách phân biệt giữa các hoạt động quân sự nước ngoài hợp pháp trên thềm lục địa của một quốc gia, và hoạt động bất hợp pháp của một quốc gia nước ngoài trên thềm lục địa có ảnh hưởng đến quyền chủ quyền và quyền tài phán của quốc gia ven biển đối với tài nguyên của quốc gia.
Các chuyên gia cho rằng Bãi cạn Scarborough mới là điểm mấu chốt trong nỗ lực để củng cố “gọng kìm thép” của Trung Quốc ở Biển Đông.Việc xây dựng trên Bãi Scarborough sẽ tạo nên một “tam giác chiến lược” lớn bao gồm đảo Phú Lâm và các tiền đồn khác của Trung Quốc trên Trường Sa, cho phép Bắc Kinh có khả năng kiểm soát ADIZ trên Biển Đông.
Phán quyết của Tòa Trọng tài đã khẳng định không có cơ sở pháp lý cho “quyền lịch sử” của Trung Quốc ở Biển Đông. Trung Quốc đã không chấp nhận bản án và thay vào đó, vẫn tiếp tục tiến hành các hoạt động trên biển và trên không trong khu vực.
Điều đáng lưu ý là trong cuộc chiến này, Trung Quốc đã triển khai kết hợp các lượng lượng thông thường và không chính quy để đạt được các mục tiêu tác chiến của mình, và hiện tại Trung Quốc vẫn đang sử dụng sự kết hợp này. Do đó, các nhà hoạch định chính sách cần phải chú tâm đến quá khứ hải chiến của Trung Quốc.
Quan điểm của Mỹ và Trung Quốc về UNCLOS là gì, cụ thể những bất đồng chính giữa các bên là gì? Bài viết sau đấy sẽ cố gắng giải đáp cho các câu hỏi này dựa trên hàng loạt tài liệu trong các sách luật và bài báo về quan điểm của Mỹ và Trung Quốc đối với luật biển, các tuyên bố chính thức cũng như chính bản thân UNCLOS.
Với xu hướng về năng lực tàu ngầm tương lai ở Châu Á – Thái Bình Dương và sự hiểu biết ban đầu trong việc xây dựng năng lực, giờ là thời điểm để thực hiện những phân tích thực sự nghiêm túc về những thách thức đang đặt ra cho Hải quân Mỹ.
Thời gian và địa điểm diễn ra cuộc tập trận chung giữa Nga và Trung Quốc ở Biển Đông vào tháng 9 có lẽ “không thể tốt hơn” trong bối cảnh Tòa Trọng tài Biển Đông vừa ra phán quyết, còn Mỹ và Liên minh châu Âu đang lún sâu trong những vấn đề chính trị phức tạp là cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ và vấn đề hậu Brexit.
Chủ nghĩa dân tộc đang chèo lái sức mạnh của Trung Quốc. Những phản ứng của nước này đối với vụ kiện không hề có dấu hiệu nào cho thấy rằng, việc sử dụng sức mạnh đó để theo đuổi lợi ích quốc gia sẽ bị kiềm chế bởi nhận thức về tính công bằng của luật pháp quốc tế hay bởi sự tôn trọng đối với các quy chuẩn quốc tế.