Về những tranh chấp ở Biển Đông do Trung Quốc gây ra, Mỹ với tư cách là siêu cường toàn cầu và có những lợi ích sống còn ở châu Á-Thái Bình Dương đã biểu lộ sự bất lực chiến lược trong việc duy trì và thực thi “nguyên trạng trước kia” trước việc Trung Quốc gây hấn với Việt Nam và Philippines.
Hai huyện đảo Natuna và Anambas, mặc dù chiếm vị trí chiến lược án ngữ biên giới phía bắc xa xôi của đất nước quần đảo, được các nhà phân tích trong nước xem là tuyến đầu phòng thủ của Indonesia một khi tranh chấp trên Biển Đông bị đẩy lên cao trào, nhưng cư dân và chính quyền địa phương cho rằng, mình bị Thủ đô bỏ rơi.
Trung Quốc cần hạ giọng điệu và hành động hiếu chiến để giảm căng thẳng trong các mối quan hệ khu vực và Mỹ cũng cần phải giúp Trung Quốc bằng việc chia sẻ quyền lực của mình.
Trong thời gian tới, Bắc Kinh sẽ sẵn sàng hợp tác với Washington về một số vấn đề mà hai bên có chung lợi ích. Tuy nhiên, đối với vấn đề an ninh hàng hải, Trung Quốc không có ý định nhượng bộ nên căng thẳng trong các cuộc tranh chấp lãnh hải tại khu vực sẽ tiếp tục gia tăng.
Trong những năm tới, dù muốn hay không, Trung Quốc vẫn sẽ phải đối mặt với một thực tế là mối quan hệ đồng minh giữa Nhật Bản và Mỹ sẽ ngày càng được thắt chặt.
Việt-Trung đàm phán về vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ; Tàu Trung Quốc hiện diện gần Bãi Cỏ Mây, Trường Sa; Tướng Philippines tuyên bố bảo vệ ngư dân trước Trung Quốc; Indonesia không chấp nhận ADIZ của Trung Quốc trên Biển Đông; Ngoại trưởng Mỹ kêu gọi sớm thiết lập Bộ quy tắc Ứng xử; Ngoại trưởng Malaysia phủ nhận tàu Trung Quốc xâm phạm vùng biển nước này.
Theo mạng "Jamestown", một số bài báo viết về vấn đề thay đổi tư duy chiến lược quân sự của Trung Quốc đã đưa ra những quan điểm khác nhau, nhưng nhìn chung đều nhất trí về tầm quan trọng ngày càng tăng của lực lượng hải quân trong Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).
Một tàu khu trục của hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã đến giải cứu một tàu đánh cá của Trung Quốc bị bốc cháy ở khu vực gần vùng biển tranh chấp giữa Trung Quốc và Nhật Bản trên biển Hoa Đông.
Lần đầu tiên Chính phủ Mỹ công khai tuyên bố một cách rõ ràng rằng cái gọi là "đường chín đoạn" (đường lưỡi bò) của Trung Quốc là bất hợp pháp, đồng thời đưa ra quan điểm về lợi ích của Mỹ ở Biển Đông và khuyến nghị về các bước đi của Mỹ trong thời gian tới.
Các chuyên gia phân tích nước ngoài nhận định việc thiết lập một ADIZ ở Biển Đông nhiều khả năng sẽ xảy ra. Tuy nhiên, các chuyên gia Trung Quốc cho rằng trong tương lai gần Trung Quốc chưa chắc đã thiết lập ADIZ ở Biển Đông.