Một mạng lưới liên minh đang được hình thành và mở rộng, bao gồm các quốc gia có tranh chấp trực tiếp với Trung Quốc và các quốc gia có lợi ích liên quan như Mỹ, Nhật Bản, Úc…nhằm đối phó với tham vọng lãnh thổ của Trung Quốc.
Việc hạ đặt giàn khoan HD-981 tại Biển Đông là minh chứng cho mối quan hệ hai chiều giữa kinh doanh và chính sách đối ngoại, phù hợp với lợi ích lâu dài của các công ty dầu khí của Trung Quốc và cũng có thể là một thắng lợi chính trị dành cho một vị CEO nào đó.
Một cuộc khủng hoảng mới sẽ xuất hiện nếu giàn khoan lại được triển khai ở các vùng nước tranh chấp khác, và rất có thể lần này là ở Vùng Đặc quyền Kinh tế của Philippines. Điều đó sẽ là phép thử thực sự đối với giới hạn của liên minh Mỹ-Philippines.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vừa lên tiếng công kích khái niệm "quyền bá chủ toàn cầu". Những phát biểu này được coi là sự chỉ trích của Trung Quốc nhằm vào chính sách đối ngoại của Mỹ.
Chuyên gia Mỹ: trong thời gian trước mắt, Mỹ cần tìm cách giải quyết sự hung hăng ngày càng gia tăng của Trung Quốc tại Biển Đông. Mỹ cần thúc đẩy quan hệ với Việt Nam để tăng cái giá phải trả đối với Trung Quốc.
Indonesia kêu gọi tổ chức một cuộc họp đặc biệt của ASEAN về vấn đề Biển Đông nhằm duy trì đoàn kết cho tổ chức này, đồng thời thúc đẩy thỏa thuận COC. Tuy nhiên, trường hợp cuộc họp được triệu tập thì cũng chưa chắc đã đạt được tiến triển có ý nghĩa.
Úc cũng có đồng minh và lợi ích cụ thể tại khu vực Biển Đông. Việc Trung Quốc kiểm soát vùng biển này sẽ làm xói mòn vị thế đồng minh và lợi ích của Úc tại đây. Do đó Canbera cần có chính sách và cách tiếp cận chủ động hơn trong vấn đề Biển Đông.
Trung Quốc phải tôn trọng các quyền của Việt Nam được xác định bởi Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982. Một lần nữa, Việt Nam kiên quyết yêu cầu Trung Quốc tuân thủ luật pháp quốc tế và ngay lập tức chấm dứt các hành động vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam.
Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam bác bỏ toàn bộ, cả trên thực tế cũng như pháp lý, yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa và định rằng các yêu sách của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý và lịch sử.
“Cuốn sách nhỏ màu đỏ” của Chủ tịch Mao Trạch Đông không còn là “vật trang sức” ở Bắc Kinh nữa, mà các nhà lãnh đạo Trung Quốc dường như đang lấy cảm hứng từ một trong những cách ngôn của cuốn sách này: “Thiên hạ đại loạn và đó là tình huống tuyệt vời”.