Động thái của các quốc gia

+ Trung Quốc:

Trung Quốc thúc giục Mỹ từ bỏ tư duy Chiến tranh Lạnh. Về việc Tổng thống Donald Trump ký thông qua Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng 2019 (NDAA), Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng ngày 14/8 cho hay, “Trung Quốc không hài lòng việc Washington đã thông qua một NDAA có nội dung không tích cực liên quan đến Trung Quốc. Trung Quốc thúc giục Mỹ từ bỏ tư duy Chiến tranh Lạnh và trò chơi có tổng không, cần nhìn nhận chính xác và khách quan về Trung Quốc và quan hệ Trung-Mỹ, tuân thủ chính sách 'Một Trung Quốc' và tránh gây tổn hại cho quan hệ Trung-Mỹ cũng như các lĩnh vực hợp tác quan trọng giữa hai nước.”

Trung Quốc bác bỏ chỉ trích của Philippines về Biển Đông. Sau khi Tổng thống Philippines chỉ trích Trung Quốc hành động “sai trái” khi đe dọa tàu thuyền và máy bay đi qua các tiền đồn của nước này ở Biển Đông, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 16/8 tuyên bố, “Dù tôn trọng quyền tự do hàng hải và hàng không của các nước theo quy định luật pháp quốc tế nhưng Trung Quốc có quyền thực hiện các biện pháp cần thiết để đối phó với máy bay và tàu thuyền nước ngoài cố tình tiến gần hoặc xâm phạm vào không phận và vùng biển gần các đảo của Trung Quốc và có hành động khiêu khích đe dọa an ninh của lực lượng đồn trú ở đó. Trung Quốc hối thúc các bên liên quan đối thoại và cùng duy trì tình hình tốt đẹp vốn không dễ có được ở Biển Đông như hiện nay.”

Trung Quốc dự kiến triển khai vệ tinh quan sát Biển Đông. Truyền thông Trung Quốc hôm 16/8 đưa tin Bắc Kinh dự tính triển khai 10 vệ tinh để "giám sát thời gian thực hàng ngày" và "giám sát nhiều lần trong ngày” ở Biển Đông để bảo vệ “chủ quyền quốc gia”. Giám đốc Viện cảm biến từ xa Tam Á (Hải Nam) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Yang Tianliang cho hay hệ thống vệ tinh sẽ giúp cho Trung Quốc phản ứng nhanh với tình huống khẩn cấp và tăng cường hoạt động khám phá vùng biển giàu tài nguyên khoáng sản. Trong giai đoạn đầu, 3 vệ tinh quang học sẽ được Trung Quốc triển khai vào nửa cuối năm 2019. Trong giai đoạn 2 vào năm 2020, Bắc Kinh sẽ đưa lên quỹ đạo 2 vệ tinh có khả năng đánh giá điều kiện môi trường nước biển. Ở giai đoạn cuối, các vệ tinh radar sẽ hỗ trợ hoạt động giám sát khu vực với hình ảnh có độ phân giải cao, hoạt động trong mọi thời tiết.

Trung Quốc phản ứng báo cáo quân sự của Lầu Năm Góc. Trong một tuyên bố hôm 17/8, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho hay báo cáo gần đây của Lầu Năm Góc nói sai mục đích chiến lược của Trung Quốc và phóng đại cái gọi là mối đe dọa quân sự Trung Quốc. Trung Quốc kiên quyết phản đối điều này và đã gửi công hàm kháng nghị với phía Mỹ." Theo Bộ này, "Việc quân đội Trung Quốc tăng cường hiện đại hóa là để bảo vệ chủ quyền, an ninh và sự phát triển của đất nước, cũng như hòa bình, ổn định và thịnh vượng toàn cầu. Phát triển vũ khí và năng lực phòng thủ trong không gian internet của quân đội Trung Quốc là chính đáng và hợp lí. Những chỉ trích trong báo cáo của Mỹ chỉ là phỏng đoán thuần túy."

+ Philippines:

Tổng thống Philippines kêu gọi Trung Quốc kiềm chế ở Biển Đông. Phát biểu trước cử tọa gồm Đại sứ Mỹ và những vị khách nước ngoài ở Malacanang ngày 14/8, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố, “Trung Quốc phải suy nghĩ về điều đó, bởi đây sẽ là điểm nóng phát sinh xung đột tiềm tàng...Các anh không thể tạo một hòn đảo, chỉ là đảo nhân tạo, và tuyên bố không phận phía trên các đảo nhân tạo thuộc quyền của mình. Điều này là sai vì đây là vùng biển chúng tôi coi là biển quốc tế. Phải bảo đảm các quyền tự do qua lại vô hại. Chúng ta không cần xin phép để đi lại ở các vùng biển mở”. Theo Tổng thống Duterte, “Trung Quốc cần kiềm chế lối hành xử. Thời nay, một viên chỉ huy nóng nảy sẽ làm bùng phát xung đột”.

Philippines kêu gọi gác tranh chấp, thăm dò chung ở Biển Đông. Phát biểu bên lề Diễn đàn Di dân toàn cầu tại Manila ngày 15/8, Ngoại trưởng Philippines Cayetano cho hay, “Tất cả các bên cần gác lại yêu sách lãnh thổ và quyền chủ quyền để thăm dò chung. Hãy ngừng tranh cãi và bắt đầu khoan.” Theo ông Cayetano, Trung Quốc sẽ sẵn sàng chấp nhận đề nghị này. Điều này không đồng nghĩa việc Philippines chấp nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở khu vực. Giải thích việc Tổng thống Duterte gần đây chỉ trích Trung Quốc, ông Cayetano cho rằng những điều Tổng thống Duterte nói cho thấy quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đã trở nên gần gũi hơn và khi gần gũi thì hai bên có thể bày tỏ cho nhau những suy nghĩ và cảm nhận của mình. Ông Cayetano khẳng định Tổng thống Duterte muốn tranh chấp Biển Đông chỉ là một phần của quan hệ song phương.

.......

Bản PDF tại đây