Vào thứ 2, ngày 13 tháng 7 năm 2015, Tòa Trọng tài đã kết thúc điều trần về thẩm quyền và khả năng thụ lý trong vụ việc trọng tài mà nước Cộng hòa Philippines đã khởi kiện chống lại nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa theo quy định của Phụ lục VII của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (“Công ước”).
“Nguyên trạng” trên Biển Đông là một khái niệm khó nắm bắt mà gần như không thúc đẩy một trật tự dựa trên luật lệ
Những hòn đảo nhân tạo đã cho thấy một cách sống động những nỗ lực dần dần khẳng định quyền kiểm soát nhiều hơn của Trung Quốc ở Biển Đông, và còn hơn thế, chúng thể hiện một thách thức trực tiếp đối với Mỹ, nước từ lâu đã giám sát tuyến đường biển trọng yếu với nền kinh tế toàn cầu
Cuộc thảo luận giữa Giáo sư Hoàng Tĩnh và cựu Ngoại trưởng Úc Bob Carr hé lộ nhiều điều đáng suy ngẫm về sự chuyển biến từ khái niệm “Thế giới hài hòa” thời ông Hồ Cẩm Đào đến “Hiện thực của mối đe dọa Trung Quốc” thời đại Tập Cận Bình.
Con bài chiến lược mà Việt Nam dùng để nắm thế chủ động trên phương diện đẩy mạnh quan hệ với Mỹ và Nga là vịnh Cam Ranh – căn cứ quan trọng trên biển hiếm có ở Châu Á. Mỹ và Nga đã triển khai tranh giành quyết liệt ở đây.
Sau mười ba năm, các bên trong tranh chấp vẫn chưa hề tiến được bước nào tới giải pháp cho các tranh chấp. Do đó, điều cần thiết bây giờ là một Bộ Quy tắc ứng xử (COC) không những khắc phục được các điểm yếu của DOC mà còn phải có biện pháp nhằm giải quyết các thách thức mới phát sinh từ năm 2002.
Việc sửa đổi này có thể chi phối rất lớn sự nhìn nhận lẫn nhau giữa các nước Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản từ nay về sau, đồng thời có thể cuốn Đông Nam Á vào cục diện phức tạp với những ngộ nhận giữa các nước lớn.
Ưu tiên hàng đầu trong chính sách Biển Đông của Trung Quốc lúc này phải là ngăn ngừa sự hình thành của một liên minh “chống Trung Quốc”, đồng thời duy trì bằng mọi cách sự ủng hộ rộng rãi đối với Chiến lược lớn Một Vành đai, Một Con đường
Úc nên hợp tác chặt chẽ với Mỹ và các đối tác khu vực để đẩy lùi chủ nghĩa đơn phương, tránh leo thang căng thẳng dẫn tới sử dụng vũ lực.
Chỉ trong vỏn vẹn một năm, việc Trung Quốc ồ ạt xây dựng các đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa còn đang tranh chấp đã làm thay đổi một cách sâu sắc cục diện địa lí và an ninh ở Biển Đông.