Trong bản báo cáo mới đây về chủ nghĩa khủng bố trên thế giới, Bộ Ngoại giao Mỹ đã nhấn mạnh đặc biệt đến Angiêri, Đại sứ Henry S. Ensher cho rằng văn bản trên phản ánh ý kiến của Chính phủ Mỹ liên quan đến sự hợp tác giữa Angiêri và Mỹ trong lĩnh vực chống khủng bố, đặc biệt đánh giá thành công của Angiêri trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố trên lãnh thổ nước này. Đó là một dấu hiệu tốt và Mỹ muốn tiếp tục sự hợp tác này, đặc biệt tại Hội nghị chống khủng bố sắp tới diễn ra tại thủ đô Angiê. Trong quan hệ song phương Mỹ-Angiêri, Mỹ nhấn mạnh đặc biệt đến cuộc chiến chống khủng bố, Đại sứ Ensher giải thích trách nhiệm hàng đầu của Chính phủ Mỹ là bảo đảm an ninh cho các công dân của mình, không chỉ tại Angiêri mà còn ở những nơi tồn tại những nhóm khủng bố. An ninh của Mỹ được đảm bảo bắt đầu từ nước ngoài và điều này giải thích việc Mỹ tăng cường quan hệ với Angiêri và đặc biệt là hợp tác trong hồ sơ an ninh. 

Ngoài ra, Mỹ cũng tăng cường hợp tác cải thiện quan hệ kinh tế, thương mại. Mỹ đang khởi đầu một quá trình hợp tác nhiều mặt với Angiêri. Theo ông Ensher, sở dĩ các nhà đầu tư Mỹ còn chưa thâm nhập thị trường Angiêri nhiều do họ vẫn bị ám ảnh bởi giai đoạn khủng bố những năm 1990 và nghi ngờ giai đoạn này sẽ quay trở lại. Họ muốn một môi trường an toàn để đầu tư. Ngoài ra, cũng còn tồn tại một số rào cản khác. Các nhà đầu tư Mỹ còn chưa hiểu rõ một số điều luật của Angiêri. Chính vì vậy mà họ đã đầu tư vào các nước láng giềng hay khu vực khác. Do đó, tình hình an ninh, môi trường đầu tư và chế độ quan liêu là những yếu tố tác động đến quyết định của các nhà đầu tư, trong khi Chính phủ Mỹ không thể gây ảnh hưởng lên quyết định của họ. Đại sứ Ensher nhận xét khí hậu, thổ nhưỡng, cơ hội nông nghiệp tại Angiêri giống với một số bang của Mỹ. Angiêri có thể đầu tư vào các thị trường châu Âu và Mỹ. Ở cấp đại sứ, ông Ensher sẽ cử một chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp hợp tác với phía Angiêri. Về việc mở một trường đại học của Mỹ tại Angiêri, ông Ensher cho biết các nhà đầu tư Mỹ đang trong giai đoạn tiếp xúc với các chuyên gia trong Chính phủ Angiêri và bên ngoài để tiến tới thống nhất mô hình trường đại học thích hợp (một trường đại học hay các chi nhánh) đáp ứng nguyện vọng của người dân Angiêri. 

Ngày 15/4/2011, Tổng thống Angiêri Bouteflika đã thông báo mô hình cải cách chính trị. Với tư cách là những nhà quan sát, những người bạn của đất nước và dân tộc Angiêri, ông Ensher mong muốn các cuộc cải cách thông báo trên có lợi cho dân tộc Angiêri và trong quan hệ giữa họ với chính phủ. Trước những thay đổi đang diễn ra trong khu vực, Mỹ ủng hộ hòa bình và ổn định, mong muốn những thay đổi này tiếp tục được thực hiện trong hệ thống và đời sống chính trị tại Angiêri và cho rằng không có quyền can thiệp vào nội dung các cuộc cải cách. Các cuộc cải cách mà Mỹ mong muốn phải diễn ra trong hòa bình, ổn định, không sử dụng các hành động nguy hiểm và bạo lực như đã xảy ra tại Tuynidi hay Ai Cập. 

Khi được hỏi về khả năng các đảng phái Hồi giáo cấp tiến giành thắng lợi trong các cuộc bầu cử, Đại sứ Ensher cho rằng ông đã có các cuộc tiếp xúc với các đảng phái chính trị thống nhất tại Angiêri và đối với tất cả các đại sứ quán của Mỹ tại các nước thì việc các đảng phái này giành thắng lợi là điều bình thường. Tuy nhiên, ông bày tỏ sẽ từ chối mọi tiếp xúc hay quan hệ chính thức với mọi đảng phái hay tổ chức sử dụng bạo lực làm công cụ chính trị. Một đảng phái tham gia vận động chính trị mà không gây bạo lực hoàn toàn là điều bình thường. Mỹ muốn duy trì quan hệ bình thường với mọi đảng phái tham gia chính trị không sử dụng bạo lực. Nếu họ có những ý tưởng khác với chế độ song lại là những ý tưởng phi bạo lực thì Mỹ sẽ chia sẻ với họ. 

Về tình hình khu vực, trước sự sụp đổ nhanh chóng của chế độ Tripôli, Đại sứ Ensher cho biết chưa nắm được chi tiết tình hình do mọi thông tin đều thay đổi từng giờ. Tuy nhiên, quan điểm của ông là muốn chế độ Gaddafi ra đi nhanh chóng và thiết lập một chế độ dân chủ. Mỹ duy trì liên lạc thường trực với Hội đồng dân tộc chuyển tiếp Libi (NTC). NTC với tư cách là chính phủ có trách nhiệm bảo vệ mọi công dân Libi ngay cả khi một số người trong đó thuộc phe Gaddafi. Trước nguy cơ tình hình Libi có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng lên khu vực Sahel, ông Ensher cho rằng đó là một mối nguy hiểm lớn cho Sahel nếu việc vận chuyển vũ khí bất hợp pháp xảy ra tại khu vực này. Khi đó tình hình sẽ rất nghiêm trọng đối với an ninh của các nước trong khu vực và quốc tế. Sự thống nhất giữa Mỹ và các nước trong khu vực lúc này là cần thiết hơn bao giờ hết. Hồ sơ này sẽ được nghiên cứu tại Hội nghị chống khủng bố sẽ được tổ chức tại Angiê vào tháng 9 này. 

Về việc Mỹ thay đổi lập trường tại Tuynidi và Ai Cập, với tư cách là đại diện cho Chính phủ Mỹ, ông Ensher cho biết Mỹ có trách nhiệm bảo vệ lợi ích của mình trong khu vực và những nơi khác. Thông thường Mỹ muốn một sự ổn định và thay đổi dần dần. Tuy nhiên, phải thừa nhận trong một số trường hợp do những yêu cầu của dân chúng và khi thấy rằng những thay đổi trên là cần thiết song không có khả năng thay đổi diễn ra trong hệ thống, với tư cách là một chính phủ, đã đến lúc Mỹ phải thay đổi lập trường đối với các chế độ trên và ủng hộ khát vọng của các dân tộc. Những thay đổi lập trường của Mỹ diễn ra theo các điều kiện xảy ra tại Tuynidi và Ai Cập bởi Mỹ ủng hộ những nguyên tắc dân chủ trên khắp thế giới. Một khi Mỹ thấy một sự thay đổi dân chủ diễn ra ở bất kỳ nơi nào trên thế giới, Mỹ sẽ ủng hộ vì cho rằng cơ sở của sự ổn định dài hạn chỉ được đảm bảo bởi một chế độ dân chủ. 

  Theo L’Expression (25/8)

 Mỹ Anh (gt)