Tọa đàm với Đặc phái viên châu Âu về chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của EU

Ảnh 1: Trưởng Phái đoàn EU tại Việt Nam Giorgio Aliberti, Quyền Giám đốc Học viện Ngoại giao Phạm Lan Dung và Phó Giám đốc Học viện Ngoại giao Nguyễn Hùng Sơn

Tọa đàm có sự tham gia của hơn 120 đại biểu, bao gồm các chuyên gia trong nước và quốc tế, đại diện các Bộ, ngành, cơ quan nguyên cứu Việt Nam và cơ quan đại diện nước ngoài tại Hà Nội. Tại Tọa đàm, các đại biểu đã có những trao đổi thực chất và cởi mở với Đặc phái viên Visentin về nội dung chính và ý nghĩa và hàm ý với quan hệ Việt Nam – EU của Chiến lược mới.

Tiến sĩ Phạm Lan Dung, Quyền Giám đốc Học viện Ngoại giao, nhấn mạnh Việt Nam luôn hoan nghênh các sáng kiến thúc đẩy hợp tác và ổn định khu vực, dựa trên nền tảng của luật quốc tế. Việt Nam hy vọng chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của EU sẽ là nền tảng thúc đẩy giúp thúc đẩy quan hệ song phương vốn đạt được nhiều thành tựu trong 31 năm qua.

Đại sứ Giorgio Aliberti, Trưởng Phái đoàn EU tại Việt Nam khẳng định chiến lược mới của EU là văn bản quan trọng, đã được chuẩn bị trong thời gian dài, cho thấy quan tâm và lợi ích của EU tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Ảnh 2: Đặc phái viên EU về Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương phát biểu tại Tọa đàm

Trong bài phát biểu, Đặc phái viên Visentin khẳng định tương lai về địa chính trị và kinh tế thế giới nằm ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Với EU, khu vực là nơi các nước EU có lãnh thổ với hơn hai triệu dân, là đối tác nhập khẩu lớn thứ hai và là thị trường hấp dẫn với tầng lớp trung lưu lớn (theo dự kiến, 90% tầng lớp trung lưu toàn cầu năm 2030 sẽ đến từ Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương). Khu vực cũng là nơi hàm chứa các thách thức đối với trật tự quốc tế trong tương lai, bao gồm các tranh chấp lãnh thổ và tình trạng suy giảm lòng tin chiến lược giữa các nước.

Với tầm quan trọng đó, mục tiêu của EU là thúc đẩy một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương bao trùm và rộng mở thông qua hợp tác và kết nối, dựa trên luật quốc tế và trật tự dựa trên luật lệ. Đặc phái viên Visentin cũng nhấn mạnh EU không muốn trở thành cường quốc quân sự, không thúc đẩy cạnh tranh khu vực và không muốn kiềm chế bất kì quốc gia nào.

Chiến lược mới của EU là khung chính sách toàn diện, không mâu thuẫn với các chính sách hay thỏa thuận EU đã thúc đẩy với các nước khu vực trước đó. Chiến lược cũng tổng hòa các văn bản và chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương riêng của một số nước thành viên EU như Đức, Hà Lan và Pháp.

Trong khu vực, Việt Nam là đối tác đồng tư tưởng và đáng tin cậy của EU về dài hạn, là quốc gia có quan hệ song phương toàn diện nhất với EU tại Đông Nam Á. Việt Nam có vai trò quan trọng với EU trong tất cả bảy lĩnh vực ưu tiên của Chiến lược mới, bao gồm: i) phát triển bền vững và bao trùm; ii) chuyển đổi xanh; iii) quản trị biển; iv) quản trị số; v) kết nối; vi) an ninh - quốc phòng và vii) an ninh con người.

Trong lĩnh vực quản trị biển, EU coi Công ước Luật biển Liên hiệp Quốc 1982 (UNCLOS) là nền tảng cho quản trị đại dương tại khu vực. Biển Đông là tuyến đường có “vai trò trọng yếu” với EU và EU ủng hộ một Bộ Quy tắc Ứng xử (COC) không phương hại đến lợi ích của bên thứ ba tại Biển Đông.

Chiến lược hợp tác tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương được Ủy ban Châu Âu và Cao ủy Châu Âu về Đối ngoại và An ninh thông qua vào tháng 9/2021. Trước đó, Hội đồng Châu Âu đã ra bản Kết luận về Chiến lược vào tháng 4/2021. Trong thời gian tới, EU sẽ ban hành thêm các văn bản để cụ thể hóa các sáng kiến hợp tác được đưa ra trong Chiến lược./.

Đỗ Hoàng, Viện Biển Đông