Châu Á – Thái Bình Dương đang trở thành trọng tâm chiến lước của Mỹ. Chiến lược này đưa đến những cạnh tranh sâu sắc giữa các cường quốc trong khu vực, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc. Trong bối cảnh đó, vai trò và vị thế của ASEAN được nâng cao, trong đó có Việt Nam. Nghiên cứu những thay đổi và tác động của cục diện này với mục đích nhằm tìm ra cách thức trong công cuộc bảo vệ biển đảo của Việt Nam.
Bài viết của Ths. Trần Lê Duy, Viện Biển Đông, Học viện Ngoại giao trình bày các cơ chế giải quyết tranh chấp theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982, các cơ chế giải quyết được trình bày trong bài viết bao gồm các cơ chế bắt buộc và các trường hợp ngoại lệ mà các quốc gia thành viên sử dụng để từ chối chấp nhận cơ chế giải quyết tranh chấp bắt buộc.
Việc Trung Quốc thực hiện những chiến lược tinh vi, kết hợp khéo léo giữa các lực lượng quân sự và phi quân sự đang gây ra những áp lực lớn cho các quốc gia Đông Nam Á. Mỹ phải có những hành động thiết thực, hiệu quả để trợ giúp trước khi quá muộn.
Sự phức tạp trong tranh chấp Biển Đông do liên quan đến nhiều khía cạnh, như địa chính trị, lợi ích kinh tế, an ninh quốc phòng…báo hiệu những kịch bản khó đoán định, trong đó viễn cảnh nổi bật là sự “chèn ép” của Trung Quốc đối với các quốc gia tranh chấp nhằm khẳng định chủ quyền. Từ viễn cảnh đó, GS. Thiếu tướng Lê Văn Cương, Nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược và Khoa học Công an đưa ra một số giải...
Bài viết phân tích cơ sở yêu sách của Philippin và Trung Quốc đối với bãi cạn Scarborough. Qua đánh giá triển vọng giải quyết tranh chấp, Ths. Hoàng Việt, ĐH Luật TP. Hồ Chí Minh đưa ra một số gợi ý về pháp lý, truyền thông cho Việt Nam trong vấn đề giải quyết tranh chấp chủ quyền tại Hoàng Sa và Trường Sa.
Bài viết của PGS. TSKH. Trần Khánh, Viện Nghiên cứu Đông Nam Á đề cập đến 3 nội dung chính: (i) Tại sao ASEAN tham gia giải quyết tranh chấp Biển Đông; (ii) Sự tham gia của ASEAN vào vấn đề này như thế, những thành công và hạn chế; (iii) ASEAN tiếp tục phải làm gì để thể hiện vai trò của mình như một trung tâm, động lực hòa giải tranh chấp đang leo thang nhanh tại vùng biển này.
Cách hành xử quyết đoán của Trung Quốc trong các vấn đề liên quan đến chủ quyền sẽ còn tiếp tục sau quá trình chuyển giao lãnh đạo tại Đại hội Đảng lần thứ 18 diễn ra vào mùa thu năm nay và Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc vào mùa xuân năm sau.
Chính sách Biển Đông của TQ là tăng cường dần dần các yêu sách và quyền tài phán, song song với các nỗ lực trấn an khu vực về ý định hòa bình. Tuy nhiên, những động thái gần đây cho thấy Bắc Kinh sẽ đi theo vế đầu tiên.
New Delhi vốn thường thích ngồi bên lề và tránh đứng về bên nào, tuy nhiên việc mời thầu quốc tế các lô dầu của Việt Nam đang được Ấn Độ thăm dò, Trung Quốc đã dồn Ấn Độ vào chân tường. Ấn Độ phải hành động, nếu không sẽ bị coi là "sợ hãi" và bị Trung Quốc "bắt nạt".
Mục tiêu kiểm soát Biển Đông đặt Trung Quốc vào thế tiến thoái lưỡng nan: Làm sao để khẳng định chủ quyền lịch sử trong khi vẫn duy trì các chính sách không đối đầu với các nước do ông Đặng Tiểu Bình xây dựng năm 1980.