Việt Nam và Nhật Bản đều có nhiều điểm tương đồng về lợi ích, đây sẽ là những động lực, nền tảng để hai quốc gia tăng cường hơn nữa mối quan hệ hợp tác trên tất cả các lĩnh vực. Mối quan hệ này không chỉ mang lại lợi ích cho Nhật Bản và Việt Nam, mà nó còn có những tác động tích cực cho mạng lưới quan hệ song phương và đa phương trong khu vực.
Theo thời gian, chiến thuật “vùng không phân định trắng đen” đã đi theo hướng “bớt trắng thêm đen”, mang tính cưỡng ép hơn sau khi Bắc Kinh công bố “đường 9 đoạn” vào năm 2009. “Ngoại giao nụ cười” mang nhiều yếu tố “trắng” được thay thế bằng “ngoại giao cây gậy nhỏ”.
Trung Quốc dự định triển khai hệ thống quan sát dưới đáy biển; Mỹ - Việt kêu gọi tuân thủ luật pháp ở Biển Đông; Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ chỉ trích Trung Quốc quân sự hóa khu vực; Thủ tướng Úc cảnh báo hành vi cưỡng ép của Trung Quốc; Ấn Độ - Tây Ban Nha kêu gọi giải quyết tranh chấp biển theo luật pháp.
Theo các nhà quan sát, đề xuất ngân sách mới nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump- trong đó có việc chuyển đổi một số khoản trợ cấp quân sự nước ngoài của Mỹ thành các khoản cho vay - có thể làm ảnh hưởng đến vị trí của nước này tại khu vực châu Á- Thái Bình Dương.
Những cơ chế chính thức, như COC, là rất cần thiết để giảm thiểu khả năng xảy ra xung đột trong tương lai. Thêm vào đó,Trung Quốc và ASEAN cần phải phối hợp để mở rộng CUES năm 2014.
Sáng kiến "Vành đai và Con đường" là vũ điệu đầy sức mạnh của đồng tiền với quyền lực "mềm" đồng thời nắm giữ quyền lực "cứng". Sáng kiến này mang lại cơ hội tuyệt vời cho Trung Quốc trong việc tiếp cận hàng chục quốc gia trên thế giới.
Trong bài diễn văn chính thức tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Phnom Penh hồi đầu tháng 5/2017, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã tuyên bố: “Tương lai của Philippines nằm ở ASEAB và châu Á”. Đối với ông Duterte, thế giới đang bước vào thời kỳ “hậu Mỹ”, mở đường cho tầm nhìn “châu Á của người châu Á”.
Cuối tháng 4 vừa qua, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã dành gần 3 tiếng để hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow. Đừng mong đợi sớm có bất cứ đột phá nào trong quan hệ giữa Nhật Bản và Nga, tuy nhiên cuộc gặp thượng đỉnh gần đây đã giúp quan hệ hai bên tiến về phía trước.
Với những gì đang diễn ra, “Châu Á của người châu Á” - tuyên bố của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình - rất có thể sẽ trở thành hiện thực, song thay vì trở thành một trật tự mới dưới sự lãnh đạo của Trung Quốc, thay thế trật tự của Mỹ, đây có thể hướng tới hình thành một châu Á đa cực.
Câu hỏi lớn nhất về "Sáng kiến Ổn định châu Á-Thái Bình Dương", thậm chí ở Washington, không phải ở định hướng hay nội dung chi tiết, mà liệu chi tiêu quân sự nhiều hơn có thể củng cố vai trò lãnh đạo của Mỹ ở châu Á hay không?