Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad hôm 18/9 đã công bố một "văn bản hướng dẫn" mới cho chính sách đối ngoại của quốc gia, trong đó nhấn mạnh Chính phủ sẽ tiếp tục lập trường không liên kết đối với các cường quốc, có kế hoạch đi đầu trong việc thúc đẩy hợp tác trong thế giới Hồi giáo.
Tuyên bố gần đây về cơ chế tham vấn song phương giữa Trung Quốc và Malaysia về vẫn đề biển đã làm dấy lên những nghi ngại liên quan vấn đề Biển Đông mà hai bên có yêu sách lấn.
Nội dung đánh giá an ninh liên quan đến Trung Quốc trong Sách trắng Quốc phòng được đưa ra sau khi Nhật Bản tham vấn đồng minh Mỹ, lần đầu tiên Trung Quốc chiếm vị trí thứ hai và đẩy Triều Tiên xuống vị trí thứ ba.
Năng lực chiến đấu của Trung Quốc trong các kịch bản xung đột trên biển ngày càng củng cố khi hải quân nước này đã hạ thủy chiếc tàu chiến lưỡng cư đầu tiên ngày 25/9.
Vụ thử tên lửa mới nhất của Triều Tiên là phản ứng do tức giận với việc Hàn Quốc mua máy bay chiến đấu tàng hình F-35 thế hệ mới của Mỹ, hay chính quyền Kim Jong-un chỉ muốn nhắc nhở thế giới về khả năng của họ trước khi nối lại đàm phán cấp chuyên viên?
Hiện là thời điểm khó khăn đối với các quốc gia châu Á-Thái Bình Dương khi họ bị cuốn vào cuộc cạnh tranh ngày càng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc. Một đồng minh lâu năm của Mỹ là Philippines đang thay đổi cách tiếp cận với Washington và Bắc Kinh.
Khi EU và Nhật Bản ký thỏa thuận hỗ trợ xây dựng “cơ sở hạ tầng chất lượng”, không bên nào đề cập đến Trung Quốc hay Sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI). Tuy nhiên, các điều khoản trong thỏa thuận, và các bài phát biểu của các bên lại tràn ngập những lo ngại về BRI.
Một trong những nguyên nhân khác dẫn tới sự gia tăng về nhu cầu phát triển máy bay không người lái là các lo ngại trước việc Trung Quốc toan tính thiết lập một mạng lưới giám sát quy mô mới ở Biển Đông.
Ngày 2/4, tàu cá Việt Nam đang hoạt động bình thường tại vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam thì bị tàu hải cảnh Trung Quốc ngăn cản và đâm chìm. Hành động này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Việt Nam và cộng đồng quốc tế. Bộ Ngoại giao Mỹ và Philippines đã đưa ra tuyên bố phản đối và kêu gọi Trung Quốc hành xử phù hợp với luật pháp quốc tế.
Số ca nhiễm COVID-19 ở Đông Nam Á đã gia tăng nhanh chóng trong những tuần gần đây, làm dấy lên quan ngại rằng khu vực 650 triệu dân này có thể trở thành tâm dịch tiếp theo. Những nước có hệ thống chăm sóc y tế nghèo nàn, chẳng hạn như Indonesia và Philippines, được đánh giá là có nguy cơ cao nhất.