Hoạt động ngoài khu vực đăng ký của tàu thăm dò Trung Quốc được phát hiện lần đầu tiên vào ngày 25/9. Máy bay của lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản đã phát hiện tàu Bắc Đẩu của Trung Quốc tại vùng biển cách đảo Kuba khoảng 121 km về phía Bắc-Đông Bắc. Sau đó, tàu “Khoa học số 3” của Trung Quốc bị phát hiện đang hoạt động ở vùng biển này trong hai ngày 26 và 29/9 và tàu Bắc Đẩu lại bị phát hiện ở vùng biển này vào ngày 7/10. Theo lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản, các tàu này đều kéo theo một vật giống như sợi dây. Tuy không rõ mục đích thăm dò của phía Trung Quốc, song có khả năng họ đang tiến hành thăm dò tài nguyên hoặc thăm dò địa hình đáy biển để xác định đường đi cho tàu ngầm.

Năm 2001, Nhật Bản và Trung Quốc đã đạt thỏa thuận về chế độ thông báo cho nhau trước hai tháng về nội dung sơ bộ, vùng biển và thời gian tiến hành hoạt động thăm dò trong trường hợp tàu của một nước vượt qua đường giới tuyến để tiến hành thăm dò hải dương trong Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) của nước kia. Phía Trung Quốc sau đó đã tiến hành thăm dò bất hợp pháp không thông báo trước. Từ năm 2006 đến tháng 9 năm nay, số lần tàu Trung Quốc bị phát hiện hoạt động ở EEZ của Nhật Bản là trên 10 lần và chế độ thông báo trước dường như không tồn tại trên thực tế.

Lần này, phía Trung Quốc đã thông báo trước về hoạt động của tàu Bắc Đẩu và tàu "Khoa học số 3" theo quy định. Tuy nhiên, tàu của Trung Quốc liên tục hoạt động ngoài vùng biển đã đăng ký. Cả 6 lần hoạt động của tàu Trung Quốc đều nằm giữa đường giới tuyến trên biển và vùng biển đã đăng ký. Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản đã 6 lần phát tín hiệu cảnh cáo, song tàu Trung Quốc đều không trả lời.

Một quan chức lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản suy đoán rằng với việc hoạt động ở vùng biển giữa đường giới tuyến và khu vực đăng ký hoạt động, phía Trung Quốc muốn thể hiện ý đồ mở rộng phạm vi EEZ của nước này.

Theo Sankei,

Minh Quân(gt)