Chương trình bắt đầu bằng đoạn video ngắn giới thiệu việc Hà Nội bỏ 3,2 tỷ USD để mua 6 tàu ngầm hạng Kilo và 20 chiến đấu cơ Su-30 MK2V của Nga. Theo Chuẩn Đô đốc Doãn Trác, các hợp đồng mua bán vũ khí này bắt nguồn từ 3 lý do chính là: (1) Các nước trong khu vực Biển Đông hiện đang tham gia vào một cuộc chạy đua vũ trang, và VN nay có khả năng tài chính để tăng chi tiêu quốc phòng. (2) VN dè chừng hiện diện của các hàng không mẫu hạm Mỹ trong khu vực. (3) Quan trọng hơn cả, là VN tìm cách ngăn chặn TQ trong các tranh chấp về lãnh thổ đối với các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Chuyên gia Dương Hy Vũ nói thêm rằng VN luôn áp dụng cách tiếp cận một mặt mong muốn hòa bình để duy trì quyền lợi nhưng mặt khác lại tăng cường năng lực quân sự để mở rộng quyền lợi khi có dịp. Tuy nhiên, “VN có thể ngăn cản được các quốc gia lân cận khác ở Biển Đông nhưng đã quá tự phụ nếu cho rằng có thể cản bước TQ”.

Câu hỏi mà chương trình truyền hình TQ đặt ra là việc VN trong tương lai có trong tay các tàu ngầm và máy bay chiến đấu sẽ thay đổi cục diện ở Biển Đông như thế nào. Chuẩn Đô đốc Doãn nhận định rằng tàu ngầm tấn công lớp 636 có thể là “đe dọa nghiêm trọng” (cho TQ) tại Biển Đông. Trong khi nhà nghiên cứu Dương Hy Vũ cho rằng VN đã chọn một khu vực tấn công tàu ngầm ở eo biển Malacca để tập luyện chiến lược. “Eo biển Malacca là đường thủy tối quan trọng đối với các nước, như TQ, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc”. “Tấn công tàu ngầm tại đây sẽ gây tác hại vô cùng nghiêm trọng cho tất cả các nước”.

Trong chương trình, các chuyên gia cũng đề cập tới khả năng tham gia tranh chấp Biển Đông của các quốc gia bên ngoài như Nga và Mỹ. Chuyên gia Dương Hy Vũ nhận định chính sách của VN luôn luôn là lôi kéo Nga và Mỹ vào tranh chấp Biển Đông, và không chỉ hai nước này mà càng nhiều nước lớn càng tốt nhằm kiềm chế TQ. “Làm như vậy không khác nào đùa với lửa…Chính sách này không chỉ làm căng thẳng thêm tình hình khu vực, mà còn có hại cho chính VN”. Chuyên gia này phân tích rằng cả Mỹ và Nga đều muốn đặt căn cứ tại VN, nhưng quyền lợi của hai nước này lại mâu thuẫn nhau và do vậy, VN khó có thể dung hòa quan hệ với cả hai cùng một lúc. Ngoài ra, các chuyên gia TQ cũng cho rằng VN cũng đang tích cực lôi kéo Ấn Độ tham gia vào tranh chấp ở Biển Đông với TQ. Chuẩn Đô đốc Doãn nhận xét VN chọn Ấn Độ vì hai lẽ: trong khi Mỹ đang khủng hoảng kinh tế, Ấn Độ là quốc gia đang lên và có thể có điều kiện đầu tư quân sự vào VN. Lẽ thứ hai, VN vẫn còn dè chừng Mỹ, quốc gia cựu thù, vốn có thể hậu thuẫn một cuộc “cách mạng màu” để lật đổ chính quyền Hà Nội. Ấn Độ thì không gây quan ngại này.

Không chỉ CCTV-4, một số kênh truyền hình khác của TQ cũng làm chương trình về kế hoạch mua tàu ngầm của VN, cho thấy đây là chủ đề quan tâm lớn của dư luận trong nước TQ./.

Tường Vy (gt)