Động thái thể hiện sức mạnh quân sự của Trung Quốc diễn ra khi Bắc Kinh đang thể hiện sự giận dữ đối với quyết định của các chính trị gia hàng đầu Nhật Bản đến thăm ngôi đền Yasukuni ở Tôkiô, nơi thờ các binh sĩ Nhật Bản tử trận trong Chiến tranh thế giới Thứ hai, trong đó có cả một số tội phạm chiến tranh.
Hãng thông tấn Trung Tân ngày 15/8 đưa tin chiếc tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc - con tàu được cải tạo từ tàu Varyag mà Trung Quốc mua của Ucraina và đặt tên là Liêu Ninh - cũng được điều động từ cảng căn cứ ở thành phố Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, để tham gia huấn luyện và các cuộc tập trận khác. Truyền thông Trung Quốc Đại lục đồn đoán rằng tàu sân bay Liêu Ninh có thể sẽ đến vùng Bột Hải ở phía Bắc tỉnh Liêu Ninh, nơi một loạt cuộc tập trận khác của hải quân Trung Quốc cũng đã bắt đầu diễn ra từ ngày 15/8. 

Các cuộc tập trận của hải quân Trung Quốc ở Bột Hải và biển Hoa Đông diễn ra trong bối cảnh đang xảy ra những tranh chấp lãnh hải căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc về chủ quyền quần đảo Điếu Ngư/Senkaku ở biển Hoa Đông. Các cuộc tập trận của Trung Quốc ở biển Hoa Đông được tiến hành ở khu vực ven biển tỉnh Chiết Giang bởi Hạm đội Đông Hải, lực lượng giám sát các vùng nước xung quanh quần đảo Điếu Ngư/Senkaku. 

Chuyên gia bình luận chính trị Nghê Lạc Hùng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quyền lực biển và Chính sách Quốc phòng thuộc Đại học Khoa học Chính trị và Luật pháp Thượng Hải, cho rằng các động thái tập trận nêu trên của hải quân Trung Quốc diễn ra là nhằm mục đích gây sức ép, buộc Tôkiô không kích động căng thẳng. Chuyên gia này nhận định: “Dự kiến sẽ có thêm nhiều cuộc tập trận ở biển Hoa Đông để tăng cường khả năng chiến đấu của quân đội Trung Quốc. Cũng có khả năng là tàu sân bay của Trung Quốc sẽ tham gia một vài cuộc tập trận trong số những cuộc tập trận này”. 

Truyền thông Trung Quốc Đại lục nhân dịp này đã kêu gọi Tôkiô rút ra bài học từ lịch sử. Một bài báo đăng trên "Thời báo Hoàn Cầu" - ấn bản của "Nhân dân Nhật báo", cơ quan ngôn luận của Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc - có đoạn: "Điều Nhật Bản đang làm hiện nay khiến chúng ta tự hỏi liệu họ có phạm phải sai lầm tương tự một lần nữa hay không? Nhật Bản đang tự làm mình nổi giận bằng cách sử dụng chủ nghĩa dân tộc và cố găng tăng cường tình đoàn kết quốc gia”. 

Trong khi đó, một bài bình luận khác của Tân Hoa Xã viết rằng cộng đồng quốc tế nên gây sức ép để buộc Tôkiô phải “đối diện với lịch sử”. Bài bình luận viết: “Đó là một ngày mà lẽ phải đánh bại ma quỷ, và văn minh đánh bại dã man. Đó là một ngày mà chúng ta nên nhớ đến những bài học và cầu nguyện cho một thế giới hòa bình và sẽ không xảy ra thêm cuộc chiến tranh nào”.

Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (Hồng Công)

Thùy Anh (gt)