Theo AFP, ngày 14/6/2011, trong một cuộc họp báo thường kỳ, được hỏi về căng thẳng hiện nay giữa Trung Quốc và Việt Nam xung quanh các vùng biển đang có tranh chấp ở Biển Đông, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi khẳng định Bắc Kinh "sẽ không dùng vũ lực" để giải quyết tranh chấp.

Phát ngôn viên Hồng Lỗi tuyên bố: "Chúng tôi (Trung Quốc) sẽ không sử dụng và không đe dọa dùng vũ lực". Đồng thời ông cũng không quên đưa ra những lời lẽ khá sáo mòn rằng "hy vọng các bên có liên quan sẽ nỗ lực nhiều hơn vì hòa bình và ổn định trong khu vực". Tuy nhiên, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc không đề cập cụ thể đến những căng thẳng đang có với Việt Nam.

Tuyên bố trên của Trung Quốc rõ ràng là để đáp lại một dự luật của hai Thượng nghị sĩ Mỹ đệ trình lên Quốc hội hôm 13/6. Dự luật do Jim Webb, Nghị sỹ đảng Dân chủ và là Chủ tịch Tiểu ban Đông Á, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, và Thượng nghị sĩ James Inhofe thuộc đảng Cộng hòa đệ trình tố cáo Trung Quốc sử dụng sức mạnh trong những vụ tranh chấp biển đảo, và yêu cầu quân đội Mỹ “khẳng định và bảo vệ quyền tự do hàng hải” ở Biển Đông. Ông Webb nói: “Tôi cho rằng Chính phủ chúng ta (Mỹ) giữ lập trường quá yếu ớt trong vấn đề này".

Trong khi đó, báo "Quân Giải phóng" của Trung Quốc phản đối “thế lực bên ngoài” can dự vào “tranh chấp ở Biển Đông”. Bài xã luận trên tờ "Quân Giải phóng" số ra ngày 14/6 viết: “Tranh chấp phải được giải quyết một cách hòa bình thông qua các cuộc tham vấn hữu nghị giữa hai bên”. Đây là quan điểm của Trung Quốc, bác bỏ việc "quốc tế hóa" và "đa phương hóa" tranh chấp tại Biển Đông. Tuy không nói ra "thế lực bên ngoài" là ai, song tờ báo đã nhắc lại lời cảnh cáo của Chính phủ Trung Quốc rằng "các quốc gia không liên quan hãy rút lui". Tuy vậy, theo Đài BBC, ngôn từ trong bài xã luận của tờ báo lần này "khá mềm mỏng".

Trong một diễn biến khác có liên quan, báo "Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng" (Hồng Công) ngày 14/6 cho hay Việt Nam và Mỹ chuẩn bị diễn tập cứu nạn chung trên biển. Báo trích lời quan chức thuộc Hạm đội 7, Hải quân Mỹ, cho biết một khu trục hạm của Mỹ sẽ cập cảng Đà Nẵng vào tháng tới để tham gia hoạt động luyện tập tìm kiếm cứu hộ với Hải quân Việt Nam. Quan chức thuộc Hạm đội 7 của Mỹ cho biết đây là luyện tập thường niên của hạm đội với các nước trong khu vực. Cũng có tin Hải quân Mỹ sẽ tập trận với Philíppin ở vùng biển Sulu vào cuối tháng 6.

Người phát ngôn của Hạm đội 7, Jeff Davis, được "Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng" dẫn lời nói các hoạt động dồn dập nói trên đã được lên lịch từ lâu và không liên quan tới tình hình căng thẳng hiện tại giữa các nước Việt Nam, Philíppin và Trung Quốc. Ông nói: "Rõ ràng là chúng tôi luôn theo dõi tình hình Biển Đông một cách cẩn trọng. Chúng tôi hy vọng rằng các tranh chấp có thể được giải quyết qua con đường ngoại giao".

NCBĐ (tổng hợp)