Các công ty "China Ocean Shipping Company" (COSCO) và "China Shipping Container Lines" (CSCL) đang chuẩn bị ký kết các hợp đồng với cảng biển Sihanoukville (SAP) nhằm gia tăng các dịch vụ vận chuyển bằng tàu biển giữa Campuchia và Trung Quốc trong vòng vài tuần tới. Các hợp đồng là một phần của một tiến trình để cuối cùng sẽ thấy các "con đường trực tiếp trên biển" giữa Sihanoukville với Mỹ và châu Âu - hai thị trường xuất khẩu lớn nhất của Campuchia.

Theo Hiệp hội các chủ nhà máy dệt may Campuchia (GMAC), một hành động như vậy sẽ cắt giảm giá cả nhập khẩu từ Campuchia. Còn Phó Tổng thư ký GMAC, ông Kaing Monika, nói rằng điều đó đồng thời cũng làm giảm thời gian nhận các sản phẩm dệt may và giày dép từ các nhà máy ở Campuchia đến các đại lý bán lẻ ở châu Âu và Mỹ. Các sản phẩm dệt may và giày dép - chiếm khoảng 80% trị giá xuất khẩu của Campuchia - thường được chuyển từ cảng Sihanoukville đến Malaysia, Singapore hoặc Hong Kong, nơi các sản phẩm này được chất lên các tàu lớn trước khi được chuyển sang châu Âu hoặc Mỹ.

Chi tiết của các hợp đồng nói trên vẫn chưa được công bố, nhưng các hợp đồng này sẽ dẫn đến số lượng lớn tàu chở hàng Trung Quốc đến SAP, vốn đã được nâng cấp hàng loạt trong những năm gần đây. Việc mở rộng và nâng cấp được bảo trợ bởi một khoản vay từ Nhật Bản cũng sẽ làm cho hải cảng này thậm chí trở thành một "điểm đến đáng mong đợi" cho các công ty vận tải biển.

Trước các hợp đồng mới với Trung Quốc sắp được ký kết, sức ép đối với các quan chức cảng để chứng tỏ họ có thể đưa ra sự quản lý tốt lưu lượng vận chuyển hàng hóa sẽ gia tăng. Ông Anders J.Andersen, một Giám đốc điều hành tại SAP, nói: "Họ đang đối mặt với những thách thức. Việc chuyển giao hàng hóa cần phải được cải thiện, đặc biệt là dự kiến của các chuyến tàu đến và đi. Nhưng các công ty vận chuyển tàu biển Trung Quốc biết họ đang làm gì".

CSCL và COSCO là một trong những công ty vận chuyển hàng hóa đường biển lớn nhất thế giới với hơn 1,2 triệu container (tiêu chuẩn 20 feet) mỗi năm. Một khi các hợp đồng trên được ký kết, hai công ty này sẽ nhanh chóng mở các đường biển vận tải trực tiếp đến SAP từ Trung Quốc hoặc từ bất kỳ nơi nào khác. Hai công ty sắp ký hợp đồng với cảng đang được chờ đợi sẽ mang đến số lượng rất lớn các tàu biển chở hàng của Trung Quốc vào cảng Sihanoukville.

Mặc dù hợp đồng sẽ đem đến một sự gia tăng lợi ích kinh tế đáng hoan nghênh cho cảng Sihanoukville, những đồng thời cũng là một bước nghiêm trọng đối với sự mất ổn định kinh tế cho Campuchia, vốn đang tiếp tục tăng trưởng trên 7%/năm trong những năm gần đây. Các số liệu chính thức cho thấy hơn 1/5 nhập khẩu của Campuchia đến từ Trung Quốc, và Trung Quốc đang cạnh tranh với Thái Lan và Việt Nam cho sự chia sẻ thị phần lớn hơn ở Campuchia. Các hợp đồng sẽ cho phép nhiều hơn các chuyến tàu biển chở hàng trực tiếp từ Campuchia đến Trung Quốc mặc dù vẫn rất hạn chế.

Theo các nhà phân tích, trong số các nước Đông Nam Á, Campuchia có các mối quan hệ chính trị và kinh tế mạnh nhất với Trung Quốc, ngoại trừ Lào. Năm 2014, tổng kim ngạch thương mại giữa Campuchia và Trung Quốc ước tính khoảng 4 tỷ USD, và các quan chức hy vọng sẽ đạt 5 tỷ USD vào năm 2017. Trung Quốc cũng đã trở thành một trong những nước cung cấp viện trợ quân sự lớn nhất cho Campuchia. Các công ty Campuchia đồng thời đang nhắm tới việc nắm lấy phần lớn hơn trong việc vận chuyển bằng đường biển các sản phẩm dệt may của Trung Quốc đến châu Âu và Mỹ.

Anh Thư (gt)