Philippines lo ngại Trung Quốc xây dựng tại bãi cạn Scarborough

Bắc Kinh đã xây dựng hàng loạt đảo nhân tạo trên các rạn san hô và đá ngầm ở quần đảo Trường Sa, đồng thời lắp đặt ở đó một số thiết bị quân sự lớn. Giới phân tích cho rằng việc triển khai các thiết bị tương tự trên bãi cạn Scarborough có thể cho phép Trung Quốc nắm được quyền kiểm soát quân sự hiệu quả tại vùng biển này, điều mà Mỹ được cho là sẽ không thể chấp nhận. Bộ trưởng Lorenzana nói: “Họ (Trung Quốc) đang đi quá giới hạn… Họ đã chiếm đóng 3 hòn đảo tại đây (quần đảo Trường Sa) và họ đang tìm cách có được Scarborough. Điều này với chúng tôi là không thể chấp nhận được… Nếu chúng tôi khoanh tay đứng nhìn, họ sẽ tiếp tục xây dựng. Điều này gây ra nhiều quan ngại hơn so với những gì diễn ra tại đá Chữ thập, bởi (bãi cạn Scarborough) ở rất gần chúng tôi”. Đá Chữ thập cũng là nơi Philippines tuyên bố chủ quyền song hiện đang bị Trung Quốc chiếm giữ và xây dựng trên đó một hòn đảo nhân tạo.

Với vị trí địa lý đặc biệt, một tiền đồn quân sự khác trên bãi cạn Scarborough có thể sẽ giúp Trung Quốc hoàn thành bước đi cuối cùng trong việc đảm bảo quyền kiểm soát khu vực này. Việc xây dựng tại đây một tiền đồn quân sự cho phép Trung Quốc dễ dàng triển khai các máy bay chiến đấu và tên lửa trong phạm vi đủ sức thách thức các lực lượng của quân đội Mỹ đồn trú tại Philippines. Bãi cạn Scarborough nằm ở cửa ngõ Biển Đông, bởi vậy, sự hiện diện của một tiền đồn quân sự ở đây đồng nghĩa với việc Trung Quốc có thể ngăn chặn các quốc gia khác sử dụng tuyến đường biển trọng yếu này.

Bộ trưởng Lorenzana cho rằng các hoạt động cải tạo và xây dựng đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc là nhằm đảm bảo quyền kiểm soát Biển Đông theo các tuyên bố mà họ đưa ra. Ông nói: “Đó có thể là chiến lược của họ nhằm chống lại mọi cường quốc tiến vào Biển Đông, bởi họ coi Biển Đông là ao nhà”.

Chính quyền của tân Tổng thống Mỹ Donald Trump từng cho biết sẽ phản đối mọi nỗ lực từ phía Trung Quốc nhằm thúc đẩy quyền kiểm soát vùng biển này. Trong phiên điều trần trước Quốc hội, tân Ngoại trưởng Rex Tillerson cũng tuyên bố Mỹ sẽ ngăn chặn hoạt động xây đảo nhân tạo của Trung Quốc, mặc dù các nhà phân tích chỉ ra rằng điều này chỉ có thể diễn ra nếu Mỹ triển khai quân trong khu vực và bao vây khu vực mà Trung Quốc đang chiếm giữ, một hành động được xem là gây chiến.

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines cho rằng tuyên bố của ông Tillerson cũng “rất đáng lo ngại” bởi Philippines sẽ trở thành một chiến trường nếu xung đột nổ ra giữa hai cường quốc này. Ông cũng nói thêm rằng Trung Quốc đã tìm cách xây đảo trên bãi cạn Scarborough từ năm ngoái, song chính những cảnh báo từ Mỹ đã khiến họ chùn bước. Ông nói: “Người Mỹ  chính là giới hạn đỏ… Nếu chúng tôi có một lực lượng mạnh hiện diện (tại Biển Đông), chúng tôi có thể ngăn họ (Trung Quốc), song chúng tôi không có. Tôi hy vọng rằng trong tương lai, giới chức Bắc Kinh có thể thừa nhận một thực tế là (bãi cạn Scarborough) thuộc về chúng tôi. Đó chỉ là một hy vọng, song ai mà biết được”.

Ông Lorenzana cho biết Philippines sẽ sớm sửa chữa đường băng và “nâng cấp, mở rộng doanh trại cho lực lượng lính thủy đánh bộ” trên đảo Thị Tứ, đồng thời lên kế hoạch tới thăm căn cứ này. Ông cho biết Manila sẽ nỗ lực “kiểm soát” các tranh chấp trên biển, trong khi vẫn tiếp tục thúc đẩy hợp tác với Bắc Kinh trong nhiều việc như tuần tra chống cướp biển tại vùng biển phía Nam Philippines.

Theo “Rappler” (ngày 7/2)

Hương Trà (gt)