Mặc dù các quan chức Nhà Trắng và những người thân của ông Hagel chưa khẳng định Tổng thống sẽ chỉ định ông Hagel thay thế Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta để lãnh đạo Lầu Năm Góc, nhưng một số nguồn tin gần gũi với tiến trình lựa chọn nhân sự cho biết Nhà Trắng và ông Hagel đã liên lạc với nhau thường xuyên và ông Hagel là lựa chọn theo dự kiến. Hiện nay, các quyết định về thời gian và công tác tổ chức cho việc loan báo đang được Nhà Trắng hoàn thiện. Các tin tức gần đây khẳng định quá trình rà soát đối với ông Hagel đã hoàn tất theo hướng tích cực hơn so với Thứ trưởng Quốc phòng Ash Carter và cựu Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách Chính sách, bà Michele Flournoy. 

Cùng lúc đó, những người chỉ trích đang đẩy mạnh chiến dịch phản đối việc đề cử ông Hagel giữ cương vị lãnh đạo Lầu Năm Góc. Báo “Bưu điện Oasinhtơn” mới đây nhận định: “Ông Chuck Hagel không phải là lựa chọn đúng đắn vào chức Bộ trưởng Quốc phòng” và Ủy ban Khẩn cấp vì Ixraen tại Mỹ đang tiến hành một chương trình quảng cáo trên truyền hình nhằm chỉ trích ông Hagel phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương chống Iran của Mỹ. Chương trình quảng cáo đó nhấn mạnh: “Đối với chức Bộ trưởng Quốc phòng, ông Chuck Hagel không phải một lựa chọn có trách nhiệm”. Ngày 4/1, biên tập viên Bill Kristol của tạp chí “Weekly Standard” ở Mỹ khẳng định trong một bài bình luận: “Thậm chí nếu bỏ qua quan điểm nguy hiểm của ông Chuck Hagel về Iran và việc ông ta không thích Ixraen và người Do Thái, một nhà phân tích không thiên vị sẽ phải kết luận rằng trường hợp của ông Hagel cực kỳ tệ”, đồng thời ông Kristol kêu gọi Tổng thống Obama nên lựa chọn ông Carter, bà Flournoy hoặc Bộ trưởng Hải quân Ray Mabus.

Một nhóm thành viên Cộng hòa cũng đăng một chương trình quảng cáo trên “Thời báo Niu Yoóc” ngày 4/1 để phản đối Nhà Trắng đề cử ông Hagel giữ chức bộ trưởng quốc phòng. Sau chương trình quảng cáo, thủ lĩnh của nhóm R. Clarke Cooper rút lại những gì mà ông ta tuyên bố trước đó. Trước đây, ông ta ủng hộ ông Hagel vì họ là hai cựu chiến binh trong Chiến tranh Việt Nam. Ba thượng nghị sĩ Cộng hòa khác chắc chắn chống lại việc tiến cử ông Hagel gồm Thượng nghị sĩ John Cornyn, Dan Coats và Tom Coburn. Thượng nghị sĩ Cornyn cho biết ông không thể bỏ phiếu cho ông Hagel do ông ta có “vấn đề với Ixraen”. Ông Coburn nhận xét: “Ông Hagel không có kinh nghiệm để quản lý một tổ chức rất lớn như Lầu Năm Góc”. Các thượng nghị sĩ Cộng hòa khác bày tỏ e dè đối với ông Hagel và không cam kết có bỏ phiếu ủng hộ hay không. Thượng nghị sĩ John McCain, trước đây ca ngợi Hagel là một người bạn gần gũi và thân thiện, gần đây cho rằng ông Hagel không phải một thành viên Cộng hòa thực sự. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham phát biểu trên kênh Fox News mới đây rằng: “Sẽ có rất ít sự ủng hộ của đảng Cộng hòa về việc đề cử ông Hagel”.

Ngày 5/1, Thượng nghị sĩ Mark Kirk tuyên bố: “Tôi đánh giá cao và tôn trọng sự cống hiến cho đất nước của cựu Thượng nghị sĩ Hagel, đặc biệt ông ta là một cựu chiến binh được nhiều tặng thưởng. Mặc dù ông ta chưa được đề cử, nhưng tôi lo ngại về các tuyên bố của ông ta, đặc biệt các tuyên bố liên quan đến Iran và mối quan hệ Mỹ-Ixraen. Tôi sẽ cùng các đồng nghiệp xem xét kỹ các mối lo ngại liên quan đến ông Hagel”. Còn những người ủng hộ ông Hagel, gồm các cựu quan chức và bạn bè, đang nỗ lực bảo vệ ông Hagel khỏi cuộc tấn công của những người chỉ trích. Họ cho biết ông Hagel là một cựu chiến binh trong Chiến tranh Việt Nam được tặng thưởng nhiều huân huy chương và từng giữ chức Phó chủ tịch Hội cựu chiến binh dưới thời Chính quyền Reagan và là người đứng đầu Các tổ chức Dịch vụ Thống nhất (USO). Ông Hagel là đồng tác giả của Dự luật Tái sửa đổi Thời hạn phục vụ của binh sĩ (GI bill 11/9) khi còn là một thượng nghị sĩ. Ông cũng là Chủ tịch và Giám đốc điều hành của Hội đồng Khu vực Tư nhân, một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập để hỗ trợ các cơ quan chính phủ liên bang; Chủ tịch Hội đồng Đại Tây Dương - một viện nghiên cứu phi đảng phái; đồng sáng lập và chủ tịch công ty Collins, Hagel & Clarke - một công ty tiếp thị và truyền thông…

Đặc biệt là trong tuần qua, một nhóm cựu thượng nghị sĩ của hai đảng và cựu quan chức an ninh quốc gia đã viết thư gửi Tổng thống Obama để bày tỏ sự ủng hộ đề cử ông Hagel. Lá thư có chữ ký của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Frank Carlucci, cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Brent Scowcroft, cựu Chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang Paul Volcker và nhiều người khác. Nhưng đến nay, không ai có thể dám chắc việc Tổng thống Obama tiến cử ông Hagel giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng có thể trở thành hiện thực hay không bởi vì việc tiến cử đó còn phải được Thượng viện bỏ phiếu chấp thuận. 

Theo "Tạp chí Chính sách Đối ngoại" (ngày 4/1)

Hương Trà (gt)