Như vậy, Philíppin là nước thứ ba trong khối ASEAN, sau Việt Nam và Inđônêxia, có quan hệ đối tác chiến lược với Nhật Bản. Và cả ba nước này đều là những nước có tranh chấp chủ quyền ở biển Đông với Trung Quốc. Sự quan ngại về an ninh liên quan tới Trung Quốc đang ngày càng thể hiện rõ trong chính sách ngoại giao đối với châu Á của Nhật Bản.

Các mối đe dọa từ Trung Quốc chính là động lực cho việc nâng tầm quan hệ Nhật Bản-Philíppin. Nguyên nhân là do Trung Quốc đang tăng cường các hoạt động tiến ra đại dương dựa trên sức mạnh kinh tế và quân sự ngày càng tăng của nước này. Đối với Philíppin, vấn đề lớn nhất trong quan hệ với Trung Quốc là tranh chấp chủ quyền tại quần đảo Trường Sa. Nhiều vụ việc nghiêm trọng đã xảy ra ở vùng biển tranh chấp. Còn đối với Nhật Bản, nếu Trung Quốc nắm quyền quản lý toàn bộ biển Đông như đòi hỏi của họ, thì tuyến hàng hải quan trọng của Nhật Bản chắc chắn sẽ bị đe dọa. Bên cạnh đó, tranh chấp giữa Nhật Bản và Trung Quốc đối với quần đảo Senkaku ở biển Hoa Đông cũng giống như tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và Philíppin tại khu vực quần đảo Trường Sa. Vì vậy, việc Thủ tướng Noda và Tổng thống Aquino khẳng định trong tuyên bố chung rằng hai nước có “các lợi ích chiến lược chung” như đảm bảo an toàn giao thông trên biển và hai nước sẽ tăng cường đối thoại giữa các quan chức ngoại giao và quốc phòng là điều đương nhiên. Và điều cần làm hiện nay là các hành động cụ thể để tăng cường quan hệ đối tác an ninh giữa hai nước. 

Theo nhật báo "Asahi", Thủ tướng Noda và Tổng thống Aquino đã nhất trí tăng cường hợp tác giữa lực lượng bảo vệ bờ biển và hải quân hai nước trong bối cảnh cả hai nước đều có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc. Phát biểu trong cuộc họp báo chung sau cuộc gặp tại Tôkiô, Thủ tướng Noda nói: “Chúng tôi có chung nhận thức cơ bản về các giá trị cũng như các lợi ích chiến lược với Philíppin. Chúng tôi vừa nhất trí tiến hành các cuộc đối thoại thường xuyên giữa các nhà lãnh đạo và bộ trưởng của hai nước, tiến hành đối thoại chiến lược cấp thứ trưởng, tăng cường hợp tác giữa các cơ quan an toàn hàng hải và quốc phòng hai nước”. Các biện pháp hợp tác này sẽ bao gồm việc Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản (JCG) cử các tàu tuần tra tới Philíppin để huấn luyện. Về phần mình, Tổng thống Aquino nói: “Tôi đánh giá cao sự hỗ trợ của Nhật Bản đối với Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philíppin trong công tác huấn luyện và cung cấp thiết bị. Việc này sẽ góp phần tăng khả năng giám sát bờ biển của chúng tôi”.

Theo Nikkei

Mai Lan (gt)