17/03/2012
Trong thời gian gần đây, Trung Quốc đang tăng cường hoạt động trên biển Hoa Đông. Điều này đã khiến Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản (JCG) phải tăng cường các hoạt động tuần tra nhằm bảo vệ các lợi ích trên biển của mình.
Theo nhật báo “Yomiuri” (Nhật Bản), Chính phủ Nhật Bản đã đệ trình lên Hạ viện dự luật sửa đổi hai đạo luật quan trọng là Luật Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản (JCGL) và Luật đi lại của các tàu nước ngoài trong lãnh hải và nội thủy của Nhật Bản. Do vụ va chạm giữa tàu đánh cá của Trung Quốc và hai tàu tuần tra của JCG vào đầu tháng 9/2010 ở ngoài khơi quần đảo Senkaku thuộc tỉnh Okinawa, việc sửa đổi các luật này nhằm mục đích tăng cường khả năng bảo vệ và tuần tra lãnh hải và các đảo xa của JCG. Điểm mấu chốt của việc sửa đổi luật là cho phép JCG đối phó với tội phạm thay cho cảnh sát. Theo luật hiện hành, JCG không có chức năng như lực lượng cảnh sát để bắt giữ những người nước ngoài xâm nhập các đảo xa một cách bất hợp pháp ngay cả khi các tàu tuần tra của JCG phát hiện ra họ. Trong trường hợp đó, các nhân viên cảnh sát sẽ được cử tới đảo bằng trực thăng hoặc tàu thủy để thực hiện việc bắt giữ. Quy định này đã khiến Nhật Bản không thể phản ứng kịp thời đối với hành vi xâm nhập bất hợp pháp này. Vì vậy, Chính phủ Nhật Bản dự định sẽ cho phép JCG thực thi vai trò của cảnh sát tại các hòn đảo xa như các đảo nằm xung quanh quần đảo Senkaku và đảo Okinotori ở làng Ogasawara, Tôkiô, nơi không có cảnh sát đóng gần đó. Bên cạnh đó, Chính phủ Nhật Bản đã đưa vào dự luật sửa đổi Luật đi lại của các tàu nước ngoài trong lãnh hải và nội thủy của nước này một điều khoản cho phép JCG ra lệnh cho các tàu cá và tàu chở hàng rời khỏi khu vực lãnh hải mà không kiểm tra các tàu vi phạm này. Việc sửa đổi này cũng sẽ giúp JCG phản ứng nhanh trong trường hợp việc kiểm tra gặp khó khăn do thời tiết xấu hay nhiều tàu xâm nhập lãnh hải cùng một lúc.
Ngoài những sửa đổi trên, JCG đang xem xét lại những tiêu chuẩn hiện nay về việc sử dụng vũ khí nhằm cho phép lực lượng này đối phó với những tình huống bất ngờ một cách linh hoạt. Điều quan trọng là cần phải nghiên cứu giới thiệu các loại vũ khí hiệu quả và dễ sử dụng hơn. Mặt khác, Nhật Bản đang cố gắng biến những hòn đảo xa và chưa có nước nào tuyên bố chủ quyền gần đảo Ishigaki thuộc tỉnh Okinawa và ở quần đảo Ogasawara thành các tài sản quốc gia thông qua việc đặt tên cho 39 hòn đảo xa, bao gồm cả các đảo quanh quần đảo Senkaku. Báo “Yomiuri” đánh giá cao sáng kiến rõ ràng của Chính phủ trong việc bảo vệ các đảo xa của nước này. Đáp lại những hành động của phía Nhật Bản, Trung Quốc cũng đã đặt tên cho các đảo này với tên riêng. Động thái trên của Bắc Kinh nhằm bác bỏ hoàn toàn quyền tài phán của Nhật Bản đối với các hòn đảo này. Bên cạnh việc tăng cường sức mạnh hải quân, Trung Quốc cũng bổ sung các tàu nghiên cứu đại dương và tàu ngư chính. Nguy cơ gia tăng bất đồng với Trung Quốc liên quan đến quần đảo Senkaku và Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) gần tỉnh Okinawa là không thể tránh khỏi. Bằng việc tạo dựng một khuôn khổ pháp lý vững chắc để bảo vệ lãnh hải và các đảo xa, Nhật Bản có thể kiềm chế Trung Quốc và giúp ổn định tình hình trên biển Hoa Đông trong tương lai.
Theo nhật báo “Yomiuri” (ngày 15/3)
Hương Trà (gt)
Trong hai ngày 16-17/11/2022, Học viện Ngoại giao đã tổ chức các Hội thảo khoa học quốc tế về Biển Đông lần thứ 14 về chủ đề “Biển hoà bình – Phục hồi bền vững”.
Sáng ngày 16/11/2022, Hội thảo khoa học quốc tế về Biển Đông lần thứ 14 do Học viện Ngoại giao, phối hợp tổ chức cùng các đối tác đồng bảo trợ trong và ngoài nước, đã khai mạc tại Đà Nẵng với chủ đề “Biển Hòa Bình – Phục hồi bền vững”.
Ngày 12-13/9/2022, Viện Biển Đông, Học viện Ngoại giao đã phối hợp với Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội tổ chức Khóa học Nâng cao Năng lực Biển lần thứ hai thuộc khuôn khổ Trung tâm Ngoại giao Biển (MDC).
Ngày 23/9, Học viện Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam tổ chức tọa đàm trực tuyến An ninh biển và Luật pháp quốc tế ở Biển Đông.
Ngày 19/8/2021, Học viện Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Anh và Quỹ Konrad Adenauer Stiftung (KAS), Đức tại Hà Nội tổ chức Đối thoại Biển lần thứ 7 (trực tuyến) với chủ đề “Đánh giá các vấn đề biển đang nổi lên từ góc độ luật pháp quốc tế”.
Thông cáo báo chí: Bộ trưởng Quốc phòng Vương quốc Anh Robert Ben Lobban Wallace thăm và thảo luận tại Học viện Ngoại giao Việt Nam, ngày 22/7/2021)