Thảm kịch mang tên Hy Lạp đã không ngăn cản được EU tiến hành một hội nghị thượng đỉnh với Trung Quốc. Sau cuộc đàm phán tại Brussels (Bỉ), Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã kêu gọi thực hiện các biện pháp nhằm loại bỏ hàng rào thuế quan trong thương mại giữa châu Âu và Trung Quốc cũng như để xúc tiến ký kết hiệp định đầu tư tương ứng. Một văn bản như vậy sẽ góp phần cải thiện khả năng Trung Quốc sở hữu được các công ty ở "Lục địa già", cũng như có thể thỏa mãn những tham vọng địa chính trị của Bắc Kinh. Thực tế, Mỹ và EU cũng đang phát triển thương mại xuyên Đại Tây Dương và hợp tác đầu tư (TTIP). Tuy nhiên, để thực hiện những tham vọng nói trên và mua được thương hiệu cũng như công nghệ châu Âu, các doanh nghiệp Trung Quốc phải đối mặt với nhiệm vụ không đơn giản. 

Mặc dù khá hài lòng với kết quả Hội nghị Thượng đỉnh Trung Quốc-EU lần thứ 17, song các nhà lãnh đạo của liên minh này cũng phàn nàn với báo giới rằng phía Trung Quốc đã từ chối tổ chức một cuộc họp báo chung sau hội nghị. Tuy nhiên, phát biểu với các phóng viên, ông Lý Khắc Cường cho rằng hội nghị thượng đỉnh lần này cần phải trở thành một điểm khởi đầu tốt đẹp, đặt nền móng cho mối quan hệ mới giữa EU và Trung Quốc. Trung Quốc sẵn sàng tham gia kế hoạch đầu tư, đem đến cho Brussels tia hy vọng thoát khỏi những "vòng xoáy mới" của cuộc khủng hoảng kinh tế. Đổi lại, các quan chức châu Âu bày tỏ sự quan tâm đến các dự án của Trung Quốc nhằm cải thiện nền tảng các mối liên kết với châu Âu. Nguy cơ phá sản của Hy Lạp có thể phủ bóng đen lên các tổ chức của EU. Tuy nhiên, trong khi EU chưa tìm được giải pháp hữu hiệu, phía Trung Quốc đã bày tỏ sẵn sàng "ghé vai gánh đỡ" khi quá "nhiệt tình" đề cập đến chủ đề Hy Lạp, khiến Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker buộc phải nhiều lần đề nghị phía Trung Quốc "trả lại" diễn đàn. Ngoài câu chuyện nợ công của Hy Lạp, Hội nghị Thượng đỉnh Trung Quốc-EU còn đề cập đến các vấn đề người tị nạn, biến đổi khí hậu, tình hình Ukraine, Syria và Biển Đông.

Tờ "Thời báo Tài chính" cho biết, đáp lại lời kêu gọi của EU đề nghị Trung Quốc mở rộng hợp tác, Bắc Kinh bày tỏ lo ngại rằng 2 dự án lớn về thương mại quy mô toàn cầu, do Mỹ và các đồng minh làm chủ đạo (gồm TPP và TTIP), có thể làm suy yếu ảnh hưởng quốc tế của Trung Quốc, đẩy siêu cường thứ hai thế giới này vào băng ghế dự bị. Vì vậy, việc ông Lý Khắc Cường phàn nàn về thực tế đầu tư giữa Trung Quốc và EU chưa phát huy hết tiềm năng sẵn có cũng là điều dễ hiểu. Theo thống kê, trao đổi thương mại giữa Trung Quốc và EU đạt 1,7 tỷ USD/ngày, trong khi tổng vốn đầu tư hai chiều trong năm 2014 chỉ đạt 20 tỷ USD.

Bức tranh thương mại và đầu tư tổng thể nói trên nhìn chung không tương xứng với các kế hoạch của Bắc Kinh khi đang muốn chuyển hướng đầu tư từ các thị trường mới nổi giàu tài nguyên sang các nước phương Tây. Để đạt được bước chuyển này, Trung Quốc cần gia tăng chi phí thúc đẩy các nhà sản xuất phát triển, trong khi phải tính đến việc khắc phục những bài toán như: khả năng cạnh tranh suy giảm, thị trường quốc nội tăng trưởng chậm... Đây là lý do tại sao các công ty của Trung Quốc đang cử nhiều phái viên tới châu Âu để tìm kiếm cơ hội mua lại các công ty - một biện pháp hữu hiệu giúp Trung Quốc nhanh chóng sở hữu công nghệ mới cũng như các thương hiệu châu Âu uy tín. Vì vậy, việc ký kết các hiệp định đầu tư và các thỏa thuận sau đó về thương mại tự do với EU sẽ cho phép Trung Quốc cắm rễ sâu hơn vào "Thế giới cũ". 

Theo "Báo Độc lập" (Nga)

Duy Anh (gt)