1. Chấm dứt tình trạng lúng túng về chính sách Trung Đông

Một chính sách mạnh mẽ hơn của Mỹ cần bắt đầu từ Iran. Các biện pháp cấm vận có thể quan trọng nhưng chưa đủ. Mỹ nên theo đuổi mạnh mẽ hơn một chiến lược để đem lại tự do cho người dân Iran. Về lâu dài, một nước Iran tự do là hy vọng tốt nhất cho nền hòa bình và an ninh ở khu vực Trung Đông. Oasinhtơn nên tuyên bố rõ ràng Mỹ sẽ ủng hộ người dân Iran chứ không ủng hộ chế độ của các nhà lãnh đạo Hồi giáo. Mặt khác, bất ổn chính trị lan tràn mấy tháng gần đây trong thế giới Arập cho thấy Ixraen là đồng minh tin cậy duy nhất của Mỹ trong khu vực. Nhà Trắng phải xem lại các ưu tiên Trung Đông để thúc đẩy hợp tác chiến lược và cải thiện quan hệ song phương với các nền dân chủ thực sự của Trung Đông. Cuối cùng, hiện diện quân sự mạnh mẽ của Mỹ trong khu vực là cần thiết. Hành động vội vã rút quân khỏi Irắc của Mỹ là một sai lầm chiến lược. Vì vậy, Mỹ nên đàm phán với Chính quyền Irắc để thực hiện kế hoạch luân chuyển lực lượng nhằm bảo đảm ổn định lâu dài ở Irắc. 

2. Ngừng chạy đua dẫn đến thất bại tại Ápganixtan 

Nhà Trắng dường như chấp nhận kế hoạch rút quân vội vã khỏi Ápganixtan trước khi chưa hoàn thành chiến lược chống nổi dậy hiệu quả và phù hợp với tiến trình hòa bình sai lầm với Taliban. Chiến lược rút quân của Obama là một thảm họa, vì nó dẫn đến một cuộc nội chiến ở Ápganixtan và mở rộng thiên đường an toàn ở Pakixtan. Do đó, Chính quyền Obama nên ngừng rút quân và chấm dứt các cuộc đàm phán hòa bình nếu Taliban không chấp nhận giải giáp, từ bỏ chủ nghĩa khủng bố và tái hội nhập xã hội Ápganixtan. 

3. Nối lại chính sách “Tái khởi động” với Nga

Nga đang có nhiều vấn đề trong nước, kể cả phong trào nổi dậy ngày càng tăng của người Hồi giáo ở khu vực Nam Cápcadơ, từ đó có thể lan rộng và ảnh hưởng đến các lợi ích của Mỹ. Mỹ nên nói thẳng với Nga về các vi phạm nhân quyền và gian lận bầu cử. Nhà Trắng cần bắt đầu đòi Mátxcơva phải chịu trách nhiệm trước những tuyên bố, các chiến dịch tuyên truyền và các chính sách chống Mỹ. 

4. Xây dựng các liên minh song phương ở châu Á

Nhà Trắng đã công khai tuyên bố chuyển trọng tâm chính sách đối ngoại đến châu Á, nhưng vẫn chưa có biện pháp trước ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc. Chính quyền Obama tỏ ra quá rụt rè trong việc thúc đẩy các mối quan hệ mạnh mẽ hơn với các nước quan trọng như Ấn Độ và thực hiện các cam kết quan trọng như bán máy bay chiến đấu F-16 hiện đại cho Đài Loan. Bán các loại vũ khí cho Đài Loan như cam kết sẽ khẳng định Mỹ thực sự nghiêm túc trong việc ủng hộ bạn bè cũng như đồng minh ở châu Á. 

5. Thực hiện các chương trình thương mại tự do quan trọng 

Sau 3 năm nỗ lực, cuối cùng Chính quyền Obama đạt các thỏa thuận thương mại tự do với một số nước như: Côlômbia, Panama và Hàn Quốc. Nhưng hiện là thời điểm Mỹ phải tiếp tục theo đuổi các thỏa thuận thương mại và đầu tư khác. Chẳng hạn, Thỏa thuận Quan hệ đối tác Xuyên Thái Bình Dương gồm - Mỹ, Ôxtrâylia, Brunây, Chilê, Malaixia, Niu Dilân, Pêru, Xinhgapo và Việt Nam - có thể trở thành sân chơi thực sự quan trọng trong nền thương mại quốc tế bằng cách vận động cả Nhật Bản tham gia. Nhưng để bảo đảm Nhật Bản chắc chắn tham gia và đạt được một thỏa thuận tự do thương mại kịp thời và thực tế, trước tiên Mỹ phải đưa ra cam kết chính trị giữa các nước thành viên.

Tác giả: James Jay Carafano, Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Quốc tế Kathryn và Shelby Cullom Davis

 Theo Eurasiareview (ngày 6/1)

Mỹ Anh (gt)