Việc thay đổi các vị trí nhân sự cấp cao trong đảng Dân chủ Tự do (LDP) của ông Abe diễn ra cùng thời điểm cải tổ nội các mà trong đó, ông Abe đã giao chức Bộ trưởng Lao động, Y tế và An sinh Xã hội cho một nhà lập pháp có tư tưởng cải cách, giữ lại các nhân vật nòng cốt và tăng tỷ lệ nữ bộ trưởng trong một nỗ lực nhằm đánh bóng hình ảnh của ông.

Trong một động thái được giới doanh nhân trên thị trường chứng khoán Tokyo hoan nghênh, ông Abe đã bổ nhiệm Yasuhisa Shiozaki (63 tuổi) - người đề xuất cải tổ Quỹ Đầu tư Lương hưu Chính phủ Nhật Bản (GPIF) - làm Bộ trưởng Lao động, Y tế và An sinh Xã hội để giám sát GPIF.

Ông Abe cũng tăng tỷ lệ nữ giới lên mức 1/3 trong tổng số 18 bộ trưởng trong nội các của ông để thể hiện cam kết củng cố nữ quyền - một phần trong chiến lược phát triển mang tên "Abenomics". Tuy nhiên, ông vẫn giữ lại các thành viên nòng cốt trong nội các như Chánh văn phòng Nội các Yoshihide Suga, Bộ trưởng Tài chính Taro Aso (73 tuổi), Bộ trưởng Kinh tế Akira Amari (65 tuổi) và Ngoại trưởng Fumio Kishida (57 tuổi). Đây là tín hiệu cho thấy ông Abe sẽ tiếp tục các chính sách cũ.

Các thành viên mới trong nội các của ông Abe sẽ phải đối mặt với một loạt thách thức, bao gồm việc làm cách nào để cải thiện quan hệ với Trung Quốc vốn rất căng thẳng bởi vấn đề tranh chấp chủ quyền biển đảo và lịch sử thời chiến của Nhật Bản, và liệu Nhật Bản có nên tiếp tục kế hoạch tăng thuế mua hàng vào năm tới hay không bất chấp tín hiệu cho thấy nền kinh tế đang chao đảo.

Phát biểu tại cuộc họp báo sau khi thông báo nội các mới, ông Abe nói: "Một chu kỳ kinh tế khởi sắc đang được khởi động. Chúng ta mới đi được một nửa chặng trên con đường cải cách và chúng ta cần phải đối mặt với các thách thức mới. Việc tôi tiến hành cải tổ nội các là để chúng ta có thể vượt qua những thách thức một cách mạnh mẽ và quyết liệt. Thách thức lớn nhất hiện nay đó là... khôi phục mọi lĩnh vực của Nhật Bản".

Trong một nỗ lực để đoàn kết nội bộ đảng, ông Abe đã bổ nhiệm Bộ trưởng Tư pháp sắp mãn nhiệm Sadakazu Tanigaki - người tiền nhiệm của ông Abe trong đảng LDP - giữ chức Tổng thư ký LDP để lãnh đạo chiến dịch tranh cử. Tanigaki (69 tuổi) đến từ phe ôn hòa trong LDP có mong muốn thúc đẩy quan hệ với Trung Quốc. Ông cũng là người đề xuất kế hoạch tăng thuế mua hàng theo hai giai đoạn để kiểm soát mức nợ công khổng lồ của Nhật Bản. Tuy nhiên, việc thực hiện giai đoạn hai của kế hoạch này đang gặp phải nhiều nghi ngại bởi một loạt số liệu cho thấy tình hình ảm đạm của nền kinh tế Nhật Bản.

Nhà lập pháp kỳ cựu Toshihiro Nikai (75 tuổi) - người cũng có quan hệ gần gũi với Trung Quốc - được bổ nhiệm vào vị trí cấp cao thứ hai trong đảng. Bộ trưởng Cải cách Hành chính sắp mãn nhiệm Tomomi Inada (55 tuổi) - một đồng minh thân cận của ông Abe có quan điểm bảo thủ - đảm nhiệm vị trí phụ trách các chính sách của LDP.

Nhà phân tích chính trị Atsuo Ito nói: "Ông (Abe) đang gửi một thông điệp mạnh mẽ đến Trung Quốc rằng ông muốn thúc đẩy quan hệ với họ. Cả ông Tanigaki và Nikai đều có quan hệ tốt với Trung Quốc".

Ông Abe cũng bày tỏ tín hiệu rằng ông hi vọng được gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại cuộc họp của các nhà lãnh đạo châu Á-Thái Bình Dương ở Bắc Kinh vào tháng 11 tới.

Phát biểu tại cuộc họp báo trong bối cảnh Trung Quốc kỷ niệm ngày chiến thắng phátxít Nhật trong Chiến tranh Thế giới Thứ hai, Tổng Thư ký Nội các Suga nói: "Nhật Bản và Trung Quốc đều có trách nhiệm đối với hòa bình và sự thịnh vượng của thế giới. Việc thúc đẩy mối quan hệ hợp tác tích cực để giải quyết các vấn đề chung đe dọa cộng đồng quốc tế là điều vô cùng cần thiết".

Cựu Thứ trưởng Quốc phòng Akinori Eto thay ông Itsunori Onodera - người có quan điểm bảo thủ - tiếp quản chức Bộ trưởng Quốc phòng. Ông đảm nhiệm vị trí mới chịu trách nhiệm về an ninh quốc gia trong bối cảnh ông Abe đang đẩy mạnh nỗ lực gỡ bỏ những hạn chế đối với quân đội Nhật Bản được quy định trong bản Hiến pháp hòa bình. Ông Eto - một cái tên ít được biết đến - là một người gần gũi với ông Abe và nằm trong nhóm các nhà lập pháp ủng hộ việc thăm ngôi đền Yasukuni của ông Abe. Nhà phân tích Ito cho rằng ông Eto có chuyên môn tốt song "ông ta sẽ không có nhiều ảnh hưởng".

Theo Reuters Canada

Duy Anh (gt)