Các chuyên gia cho biết: Trung Quốc và Nga được cho là sẽ củng cố các mối quan hệ quân sự song phương nhân chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình dự kiến diễn ra trong tuần này, đồng thời mở rộng quan hệ “đối tác chiến lược” giữa hai nước để thiết lập một liên minh trên thực tế. Theo đó, Bắc Kinh và Moskva sẽ củng cố mặt trận đoàn kết của hai nước trong bối cảnh Mỹ và Nhật Bản tiếp tục tăng cường quan hệ đồng minh chiến lược.

Ông Tập Cận Bình dự kiến đến Moskva vào ngày 8/5 trong chuyến công du kéo dài 3 ngày sau chặng dừng chân tại Kazakhstan. Chuyến thăm được cho là nhằm tăng cường sự liên kết chiến lược giữa Trung Quốc và Nga trong bối cảnh các mối quan hệ đồng minh giữa Mỹ và Nhật Bản đang phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Trong số những thỏa thuận dự kiến sẽ được ký kết ở Moskva phải kể đến thỏa thuận về vận chuyển khí đốt tự nhiên của Nga tới Trung Quốc, thỏa thuận về hàng không và sáng kiến “Một Vành đai, Một Con đường” - kế hoạch của Trung Quốc nhằm tăng cường các mối liên kết kinh tế và cơ sở hạ tầng giữa châu Á và châu Âu. Tuy nhiên, trọng tâm trong chuyến công du của nhà lãnh đạo Tập Cận Bình còn bao gồm việc tham dự cuộc diễu binh ở Moskva nhân kỷ niệm 70 năm kết thúc Chiến tranh Thế giới lần thứ Hai và các cuộc thảo luận về hợp tác quân sự Trung-Nga.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuần trước đã tuyên bố rằng Trung Quốc và Nga sẽ tiến hành một cuộc tập trận hải quân chung trên biển Địa Trung Hải trong tháng này. Tổng cộng sẽ có 9 tàu tham gia cuộc tập trận chung lần này, trong đó có các tàu tuần tra chống cướp biển của Trung Quốc ở ngoài khơi bờ biển Somalia. Mặc dù Bộ này đã phủ nhận thông tin nói rằng cuộc tập trận đó được tổ chức nhằm vào nước thứ 3, song các chuyên gia phân tích nhận định cuộc tập trận hải quân chung và các thỏa thuận nêu trên là một dấu hiệu cho thế giới thấy rằng Nga và Trung Quốc đang chuẩn bị thành lập một liên minh quân sự mới.

Chuyên gia Lý Lập Phàm thuộc Viện Khoa học Xã hội Thượng Hải (Trung Quốc) phân tích: “Mặc dù có thể còn quá sớm khi nói rằng sự phát triển này là nhằm mục đích chống lại liên minh Mỹ-Nhật, nhưng sự hợp tác quân sự Trung-Nga là điều cần thiết nếu như hai bên muốn phát triển mối quan hệ đối tác toàn diện”.

Về quan hệ quân sự Trung-Nga, ông Từ Quang Dụ - một tướng quân đội Trung Quốc đã về hưu ở Bắc Kinh - nói rằng Trung Quốc và Nga không muốn thiết lập một liên minh quân sự. Thay vào đó, hai nước đang phát triển quan hệ “đối tác chiến lược toàn diện,” trong đó bao gồm các vấn đề “chính trị, kinh tế, an ninh và ngoại giao”. Tướng Từ Quang Dụ nhấn mạnh: “Các thỏa thuận vũ khí và các cuộc tập trận hải quân chung ở biển Địa Trung Hải cho thấy hai nước đang tiến hành những hành động thực sự để thực hiện mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện và các quốc gia phương Tây nên quen dần với sự hợp tác quân sự mạnh mẽ này”.

“Thời báo Moskva” từng đưa tin rằng tháng trước ông Anatoly Isaikin, Trưởng bộ phận buôn bán vũ khí của Tập đoàn Nhà nước Nga “Rosoboronexport”, xác nhận rằng Trung Quốc đã đồng ý mua hệ thống phòng không S-400 của công ty này. Giáo sư Nghê Lạc Hùng - một chuyên gia bình luận quân sự ở Thượng Hải - nhận định: trong khi Nga cần các nguồn tài chính của nước ngoài sau khi phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt do cuộc khủng hoảng Ukraine thì Trung Quốc cũng hi vọng giành được những vũ khí mới nhất để xứng với vị thế là một cường quốc thế giới của họ.

Trong khi đó, ông Đát Chí Cương - chuyên gia về quan hệ quốc tế tại Viện Khoa học Xã hội Hắc Long Giang - cho rằng chuyến thăm Nga của ông Tập Cận Bình là động thái củng cố quan hệ hợp tác trong liên minh thực tế giữa Bắc Kinh và Moskva. Chuyên gia Đát Chí Cương nhấn mạnh: “Chuyến thăm này cũng có thể giúp đẩy mạnh sự phát triển kinh tế ở châu Á và châu Âu thông qua sáng kiến ‘Một Vành đai, Một Con đường’”.

Theo “Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng”

Lê Sơn (gt)