15581578981_2716ba1af6_o.jpg 

Phản ứng trước việc làm này, Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân cho rằng động thái này của Mỹ sẽ “không mang lại điều gì tốt đẹp” và Trung Quốc sẽ đẩy mạnh tuần tra trong vùng biển này. Theo ông Dương, “Trung Quốc sẽ tăng cường khả năng phòng thủ và quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và an ninh quốc gia”. Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã điều 2 máy bay chiến đấu, một máy bay cảnh báo sớm, một tàu khu trục và hai tàu chiến khác tuần tra vùng biển này và yêu cầu tàu chiến Mỹ rút lui.

Đây là cuộc tuần tra mới nhất của Hải quân Mỹ trong số các cuộc tuần tra tương tự từng diễn ra ở vùng biển tranh chấp trong những tháng gần đầy. Căng thẳng đã gia tăng kể từ khi Trung Quốc bắt đầu chương trình cải tạo đất trên diện rộng đồng thời tiến hành tuần tra trong khu vực.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cho rằng Mỹ đang phô diễn sức mạnh quân sự, và đây là mối đe dọa lớn nhất đối với tự do hàng hải trong các vùng biển tranh chấp, “Tôi muốn nhấn mạnh rằng hành động mà Mỹ tiến hành đã đe dọa an ninh, lợi ích và chủ quyền của Trung Quốc”. Mỹ tiến hành cuộc tuần tra này sau khi quân đội Trung Quốc thực hiện một cuộc diễn tập chiến đấu với sự tham gia của những tàu chiến tiên tiến nhất trong bối cảnh Bắc Kinh muốn tăng cường sự hiện diện quân sự ở Biển Đông.

Trước đó, Hạm đội Nam Hải của PLA đã lệnh cho một đơn vị đồn trú tiến hành một cuộc diễn tập tấn công và phòng thủ ở Đá Xubi thuộc quần đảo Trường Sa hôm mùng 8 và 9/5. Chỉ huy Hạm đội Nam Hải lớn tiếng tuyên bố: “Trách nhiệm của hải quân là tiến hành cả các cuộc tuần tra thường xuyên và đột xuất ở quần đảo Trường Sa. Mặc dù quần đảo này cách xa đất liền, nhưng những binh lính trên các hòn đảo này quyết tâm và có tinh thần chiến đấu cao để giành chiến thắng trong một cuộc chiến tranh và đã trải qua các đợt huấn luyện khắt khe”.

Nhà bình luận quân sự có trụ sở tại Thượng Hải, ông Nghê Lạc Hùng cho rằng Đá Chữ Thập đã được hải quân Mỹ lựa chọn tuần tra do Bắc Kinh đã mở rộng đáng kể bãi đá này với một đường băng dài 3.000m, đủ điều kiện đón máy bay chiến đấu và máy bay vận tải cỡ lớn. Ông Nghê Lạc Hùng nhận định các cuộc chạm trán giữa tàu quân sự hai nước sẽ trở nên thường xuyên hơn, tuy nhiên một cuộc đối đầu quy mô lớn sẽ không diễn ra bởi vì hai nước có một bộ quy tắc ứng xử cho các cuộc chạm trán bất ngờ/ngoài ý muốn.

Trong khi đó, chuyên gia hải quân có trụ sở tại Bắc Kinh Lý Khiết cho rằng Trung Quốc sẽ tiến hành các cuộc tuần tra thường xuyên hơn quanh các đảo mà nước này kiểm soát. Theo ông Lý, Mỹ muốn gây bất ổn và chứng minh cho các đồng minh của mình thấy quyết tâm thực hiện cam kết đảm bảo tự do hàng hải bằng cách tuần tra gần Đá Chữ Thập. Ông này nói thêm: “Tuy nhiên, kế hoạch của Trung Quốc tiến hành các cuộc tuần tra thường xuyên sẽ khiến Mỹ và Philippines không thể hành động vội vàng”.

Các cuộc tập trận diễn ra khi Bắc Kinh đang nỗ lực tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế trước khi Tòa Trọng tài Thường trực của Liên hợp quốc ở The Hague ra phán quyết đối với vụ kiện mà Philippine đệ đơn liên quan đến những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Phán quyết của Tòa nhiều khả năng sẽ gây bất lợi cho Bắc Kinh.

Theo “SCMP” (ngày 10/5)

Hương Trà (gt)