13/10/2010
Sự mập mờ đen trắng, một lối hành xử theo kiểu "kẻ bắt nạt" với đày lòng thù hận quá khứ, một kiểu cách "nuốt lời", một kẻ cơ hội tận dụng sự lộn xộn để chuộc lợi...đó là nội dung trong bài viết đăng trên tờ Thời báo Niu Yoóc gần đây. Sau đây là nội dung bài viết.
Theo tờ "Thời báo Niu Yoóc" gần đây, trong sự mập mờ của những dòng tin tức chính những ngày qua, người Mỹ đã bị ngạc nhiên bởi những cái nhìn ngắn gọn, dường như mâu thuẫn về việc Trung Quốc đang sử dụng sức mạnh vừa có được của mình. Có một Trung Quốc hành xử như một gã hàng xóm du côn, từ chối cung cấp cho Nhật Bản những quặng mỏ quý nếu Tôkiô không nhượng bộ trong một tranh chấp nhỏ nhưng kéo dài về lãnh thổ. Lại có một Trung Quốc như một kẻ miệng lưỡi trơn tru với việc Thủ tướng Ôn Gia Bảo cố hết sức gạt bỏ áp lực của Tổng thống Barack Obama về vấn đề tỷ giá đồng nhân dân tệ của Trung Quốc - thật sự là một cuộc chiến về việc tạo công ăn việc làm cho công nhân ở Seattle hay ở Thâm Quyến. Hai nhà lãnh đạo đã trao đổi trong suốt hai giờ tại Liên Hợp Quốc và không đạt được kết quả rõ rệt. Và lại có một Trung Quốc như một kẻ thực dụng kinh điển, chuyên lựa chọn những cơ hội thuận lợi thiếu đồng nhất trong những lệnh cấm vận đối với Bắc Triều Tiên và
Trong một ý nghĩa nào đó, chẳng có gì đáng ngạc nhiên về việc một cường quốc đang lên tìm những phương pháp khôn khéo để giải quyết những khó khăn phức tạp. Nhưng trước khi Trung Quốc vượt qua đói nghèo để được cho là một nền kinh tế thứ hai trên thế giới, vị trí mặc định của họ về chính sách đối ngoại là để tái dựng những nền tảng về việc không can thiệp vào công việc của các quốc gia khác và chú trọng phần lớn vào khu vực láng giềng. Đấy là trước khi họ có những nguồn lực về quân sự và động cơ để bắt đầu nghĩ đến phương cách giữ gìn và bảo vệ quyền lợi trên khắp thế giới. Ngày này, quyền lợi của họ bao gồm việc khai thác dầu lửa ở những nơi như Xuđăng và Iran, vận chuyển hàng hải an toàn xung quanh Vùng Sừng châu Phi, khả năng lũng đoạn đồng tiền của mình để thu lợi nhuận.
Và lần đầu tiên, cả thế giới đang nhìn thấy hàng loạt thái độ khác nhau, từ hung hăng, phản ứng tiêu cực đến tinh tế ngoại giao, tại những khu vực mà 20 năm trước các nhà lãnh đạo Trung Quốc hiếm khi nghĩ đến. Việc những nhà ngoại giao và phân tích Mỹ giờ đây phải tìm hiểu là điều gì đã khiến Trung Quốc có những hành động và phản ứng như thế, bằng cách nào để tìm cách uốn nắn và, một số người còn cho là cần đưa ra giới hạn nào đối với chúng.
"Trung Quốc mà Tổng thống Obama hy vọng có được một năm trước đây, một quốc gia trở thành một cường quốc hợp tác quốc tế vĩ đại đối với những vấn đề quan trọng nhất đang xảy ra - đó không phải là Trung Quốc mà ông phải đối phó hiện nay," David Sahmbaugh, Giám đốc chương trình chính sách Trung Quốc tại Đại học George Washington, phát biểu. Trong khi đó, một viên chức cao cấp thường làm việc với giới lãnh đạo Trung Quốc nói rằng: "Khi họ bắt đầu phải đối phó với nhiều cử tri, chính sách chính trị của họ ngày càng giống của chúng ta".
Khu vực láng giềng: đã đến lúc cần cây gậy lớn
Trong nhiều thập kỷ qua, những quốc gia ở châu Á đã lo ngại đến sự nổi lên của Trung Quốc - theo dõi nước này có bao nhiêu chiến hạm hoặc tên lửa, và họ đã dùng ảnh hưởng với tư cách một nhà đầu tư như thế nào. Một thập kỷ trước đây, khi Tổng thống Bush vừa nhậm chức, nhiều nhà tân bảo thủ đã hối thúc ông phải "chế ngự" tham vọng của Trung Quốc. Nhưng việc chế ngự chắc hẳn đã không thể thực hiện được và cũng đã chứng tỏ, ít nhất là trong thập kỷ qua, là không cần thiết. Cho đến nay Bắc Kinh đã không có thêm những tuyên bố chủ quyền lãnh thổ mới; họ chỉ đơn giản bắt đầu bảo vệ những tuyên bố chủ quyền cũ đối với những khu vực rải rác không người ở.
Người Nhật đã bước chân vào một trong những khu vực ấy khi họ bắt giữ viên thuyền trưởng của một tàu đánh cá gần quần đảo trong vùng Biển Hoa Đông, có tên Nhật là Senkaku và tên Trung Quốc là Điếu Ngư. Người Nhật nói rằng chiếc tàu cá đã đụng vào một tàu tuần duyên của Nhật. Vài năm trước đây việc này hẳn sẽ được giải quyết một cách thầm lặng như là một vấn đề thuộc cấp lãnh sự. Nhưng lần này thì không. Người Trung Quốc - có lẽ được thúc đẩy bởi Quân Giải phóng Nhân dân (PLA), có lẽ hăng hái muốn có một tuyên bố tương tự như Học thuyết
Oasinhtơn: Nghệ thuật bẻ lệch hướng
Nếu chiến lược của Trung Quốc ở châu Á luôn là sự cứng rắn, thì với Mỹ phần lớn chỉ là sự lễ phép và bẻ lệch hướng - trong hầu hết các trường hợp. Tổng thống Obama gặp Chủ tịch Hồ Cẩm Đào khi một cơn khủng hoảng đang đe dọa ngốn trọn cả hai nền kinh tế, và họ đã theo đuổi một chiến lược chung về những gói kích cầu vĩ đại. Trong hầu hết năm 2009, một trong những trợ lý hàng đầu của Obama để ý, "mọi thứ khác đều được gạt sang một bên".
Rồi họ tránh được những đụng chạm về chính sách môi trường tại Copenhaghen, và một cuộc tấn công vào Google có dấu hiệu từ Trung Quốc. Nhưng chính sự miễn cưỡng của Trung Quốc trong việc thực hiện lời hứa để thị trường quyết định giá trị đồng tiền của họ đã thật sự gây căng thẳng cho mối quan hệ. Tại Quốc hội, dù đúng hay sai, Trung Quốc thường xuyên bị qui tội lũng đoạn đồng tiền của mình nhằm giúp các xí nghiệp tiếp tục hoạt động với cái giá của người lao động Mỹ. Cả hai đảng Dân chủ và Cộng hoà đều kêu gọi đánh thuế nhập khẩu.
Cho đến nay chiến lược của Trung Quốc dường như là nhằm giữ nguyên những trói buộc của những thủ tục ngoại giao trong khi tiếp tục chần chừ. Thủ tướng Ôn Gia Bảo đã sử dụng từ "hợp tác" sáu lần chỉ trong vài phút đứng cạnh ông Obama. Nhưng khi cánh cửa đóng lại, Mỹ đã đòi hỏi những hành động tức thì, và, một nhân chứng nói rằng ông Ôn Gia Bảo "chỉ tìm cách lẩn tránh," nhắc lại quan điểm rằng cần phải có vài thế hệ để xây dựng được một nền kinh tế hùng cường.
Jeffrey Bader, Giám đốc của bộ phận châu Á thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia, nói rằng Tổng thống "thất vọng về việc đã chẳng có một hành động nào" kể từ cuộc gặp gỡ lần trước. Nhưng ông không có nhiều đối trọng, và đó là lý do vì sao Nhà Trắng đe dọa sẽ có những bước đi khác. Giờ đây Trung Quốc đang phán đoán ý của ông là gì.
Những trường hợp đặc biệt: Bắc Triêu Tiên và Iran
Bắc Triều Tiên và
Cũng không có nghĩa là họ sẽ vui sướng về việc này. James Church, bút danh của tác giả của cuốn "Gã đàn ông nhìn về hướng Bantích", một tiểu thuyết gián điệp mới nhất của ông về Bắc Triều Tiên, đã tìm hiểu về quốc gia này như một nhân viên tình báo. Ông nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn: "Trung Quốc có thể không thích Bắc Triều Tiên lắm. Nhưng có quá nhiều khía cạnh địa lý, lịch sử và tình cảm cột chặt họ với nhau khiến Bắc Kinh không thể bỏ rơi chư hầu lâu năm của mình, đặc biệt là nếu Bắc Triều Tiên bị thôn tính bởi đồng minh của Mỹ là Hàn Quốc”.
Nguồn: New York Times; TTXVN
Trung Quốc cũng có lợi thế hơn Mỹ trong lĩnh vực phát triển thị trường số ASEAN. Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã có nhiều nỗ lực thúc đẩy hợp tác kinh tế số, có thể giúp Trung Quốc và ASEAN cùng xây dựng các tiêu chuẩn thương mại số, đẩy quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Trung Quốc - ASEAN...
Bộ Tứ có thể tổ chức nhiều hội nghị thượng đỉnh nhưng khó đem lại kết quả thực chất nếu thiếu tầm nhìn chiến lược rõ ràng và chương trình nghị sự phù hợp.
Trung Quốc không muốn đưa khu vực biên giới với Ấn Độ trở về trạng thái trước xung đột, ngăn cản Ấn Độ vươn lên trên trường quốc tế, coi Ấn Độ là đối tượng dễ bị cưỡng ép. Mặt khác, dù chính phủ Ấn Độ vẫn thận trọng tiếp cận vấn đề Eo biển Đài Loan tại các diễn đàn quốc tế, nhưng mối quan hệ hai bên...
Truyền thông Trung Quốc gần đây đăng bài viết tựa đề “Chiến lược mơ hồ hay chiến lược rõ ràng: Thế tiến thoái lưỡng nan của Mỹ về vấn đề Đài Loan” của tác giả Chen Feng, biên tập viên báo Người Quan sát. Bài báo kết luận, chính sách mơ hồ về vấn đề Đài Loan không phải do Mỹ chủ động lựa chọn, mà là sự...
Khi cạnh tranh Mỹ - Trung trở nên căng thằng, có thể sẽ xảy ra những cuộc chiến ủy nhiệm ở những mức độ khác nhau trên khắp châu Á.
Ngày 14/5/2021, Đại học Thanh Hoa Trung Quốc phối hợp cùng Đại học Bắc Kinh và Đại học Nhân dân tổ chức tọa đàm với chủ đề “Trật tự quốc tế thời kỳ hậu Covid”. Tại tọa đàm, Giám đốc Cơ sở trao đổi nhân văn Trung - Mỹ, Học viện Quan hệ quốc tế, Đại học Bắc Kinh Giả Khánh Quốc đã có bài phát biểu về 3...