Tác giả cho rằng phía Trung Quốc rất quan tâm đến Hội nghị ASEAN lần thứ 18, đặc biệt là vấn đề Biển Đông là một nội dung được thảo luận tại Hội nghị. Năm 2010, Trung Quốc và ASEAN về cơ bản đã đạt được nhiều nhận thức chung, bao gồm một số hành vi chuẩn tắc, hành vi chuẩn tắc trên biển, trong đó có việc thông qua giao lưu qua lại trên lĩnh vực kinh tế, làm cho các nước này đỡ nghi ngại Trung Quốc hơn, sau đó vấn đề đã căng lên do Mỹ can dự vào, các nước ASEAN mong muốn có một lập trường chung về vấn đề Biển Đông, tức là 10 nước ASEAN muốn cùng đối phó với Trung Quốc trên vấn đề Biển Đông. Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ không thể chấp nhận đề nghị này.

Vấn đề tranh chấp trên biển hoặc các vấn đề bất đồng biên giới lãnh thổ đều là các vấn đề song phương, chứ không phải là vấn đề quốc tế, cho nên nếu ASEAN có thể chiếu cố đến thái độ lập trường của Trung Quốc thì Hội nghị ASEAN lần này cần phải tránh thảo luận về vấn đề Biển Đông. Hoặc là có thể thảo luận về một số nguyên tắc cơ bản như việc thông qua hòa bình giải quyết hoặc thông qua đàm phán để giải quyết chứ không thể áp dụng một lập trường rõ ràng để đối phó với Trung Quốc, nếu không có thể sẽ mang lại phiền phức tương đối lớn đối với hợp tác giữa Trung Quốc và ASEAN. Là nước Chủ tịch luân phiên ASEAN, Indonesia cần phải có lập trường rõ ràng, tại Hội nghị có thể thảo luận vấn đề Biển Đông, tuy nhiên không thể làm vấn đề này phức tạp, Indonesia cần có một lập trường trung lập và thể hiện là nước có trách nhiệm.

Do hiện nay, các đề nghị chủ trương của Trung Quốc vẫn còn tồn tại tranh chấp, hiện nay không có cách nào để giải quyết thì việc cần làm của hai bên đầu tiên là khai thác chung, thứ hai là không nên chậm chễ việc tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực khác, bao gồm các hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế. Trên thực tế, sau khủng hoảng kinh tế thế giới, tỉ lệ phụ thuộc của các nước ASEAN vào Trung Quốc ngày càng lớn, các nước ASEAN cũng không muốn mất đi một thị trường lớn này, đặc biệt là khi nền kinh tế Mỹ chậm lại, Nhật Bản lại xảy ra động đất sóng thần, do vậy các nước này đều hi vọng có thể thâm nhập nhiều hơn vào thị trường Trung Quốc.

Theo Phượng Hoàng

Quốc Trung, cộng tác viên tại Bắc Kinh

Đề nghị chỉ được dẫn đường link mọi thông tin, bài viết  trên www.nghiencuubiendong.vn, không đăng lại khi chưa có sự đồng ý của Ban Biên tập NCBĐ.