Tuy nhiên, theo Giáo sư-Tiến sĩ Hoàng Tịnh - thuộc Học viện Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Xinhgapo - cho dù các bên lớn tiếng tuyên bố và tỏ thái độ cứng rắn, nhưng tranh cãi vẫn chỉ là tranh cãi và không có nhiều khả năng xảy ra xung đột lớn vì xung đột quyết liệt chưa hẳn phù hợp với lợi ích của bất cứ nước nào. Giáo sư Hoàng Tịnh cũng tin rằng tình hình Biển Đông cuối cùng sẽ không có bất cứ sự thay đổi căn bản nào và trước mắt sẽ chưa được làm sáng tỏ.

Trả lời phỏng vấn báo chí bên lề Diễn đàn Toàn cầu Tương lai Trung Quốc tổ chức ở Xinhgapo ngày 11/7, Giáo sư Hoàng Tịnh - cũng là Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu châu Á và Toàn cầu hóa - nói rằng nếu muốn tình hình Biển Đông có sự thay đổi căn bản thì phải có ba điều kiện: Thứ nhất, Trung Quốc bất ngờ suy yếu, không thể không đưa ra một thỏa hiệp nào đó. Thứ hai, các nước Đông Nam Á có tranh chấp ở Biển Đông với Trung Quốc đoàn kết nhất trí chống lại Trung Quốc. Thứ ba, Mỹ cứng rắn can dự, đứng về một phía, khiến Trung Quốc không thể không thỏa hiệp. Tuy nhiên, xem xét sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc và việc các nước Đông Nam Á tồn tại không ít bất đồng, khả năng xuất hiện ba điều kiện trên là rất thấp.

Giáo sư Hoàng Tịnh chỉ rõ Mỹ tuy rất muốn cân bằng sức mạnh của Trung Quốc ở Biển Đông, nhưng đối với Mỹ, Biển Đông phần nhiều là quân bài để mặc cả. Là hai nước lớn toàn cầu, khi xử lý quan hệ song phương, Mỹ và Trung Quốc nhất định sẽ hướng tới toàn cầu, tuyệt đối không đặt toàn bộ các quân bài ở Biển Đông, vì Biển Đông mà đối địch với nhau. Việc này được thể hiện qua các phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton và Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách vấn đề châu Á-Thái Bình Dương Kurt Campbell. Tháng trước, hai nhân vật này đã lần lượt bày tỏ rằng Mỹ chỉ muốn Biển Đông hòa bình, tình hình ổn định và không muốn ủng hộ bất cứ bên nào.

Xuất phát từ quan điểm “dĩ hòa vi quý” và “tình hình Biển Đông sẽ không có thay đổi căn bản”, Giáo sư Hoàng Tịnh tin rằng việc các bên đàm phán hòa bình là con đường duy nhất và tốt nhất để giải quyết vấn đề Biển Đông. Tuy nhiên, Giáo sư Hoàng Tịnh cũng tin rằng lập trường của Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông “sẽ không có bất cứ sự lùi bước nào” và vấn đề Biển Đông cũng “không phải là vấn đề có thể giải quyết trong một hai ngày, qua một hai hội nghị”.

 Theo Liên hợp buổi sáng

Mỹ Anh (gt)