Pacific_fleet.jpg

Tình huống thứ nhất: máy bay của Mỹ và Trung Quốc đâm va vào nhau trên không phận Biển Đông, tương tự như vụ một máy bay tiêm kích của Trung Quốc và một máy bay trinh sát của Hải quân Mỹ đụng nhau ngoài khơi đảo Hải Nam, gây ra một vụ tranh cãi quốc tế. Giáo sư Auslin cho rằng trong bối cảnh Hải quân Mỹ đang xem xét việc điều tàu chiến tới phạm vi cách các đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng ở Biển Đông 12 hải lý và có khả năng tiến vào vùng biển mà Trung Quốc tuyên bố thuộc lãnh thổ có chủ quyền của họ, việc các tàu của Mỹ bị các tàu của Trung Quốc quấy nhiễu là điều khó có thể tránh khỏi, và nguy cơ các tàu va vào nhau là khá cao, kéo theo phản ứng mạnh mẽ của cả hai bên. Theo ông Auslin, đây là điều mà Trung Quốc đã làm với tàu bè của các nước khác, và một tai nạn có thể dẫn hai nước tới tình huống đối đầu với nhau. Giáo sư Auslin cho rằng tình huống này rất dễ xảy ra một khi Trung Quốc hoàn tất việc xây các đường băng trên các quần đảo ở Biển Đông, tạo điều kiện cho các chiến đấu cơ tuần tra trong không phận của các đảo này.

Tình huống thứ hai: Trung Quốc cố tình khơi mào cho một vụ đối đầu bằng cách chỉ thị cho máy bay của họ theo sát máy bay của Mỹ với hy vọng sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra xung đột để buộc chính phủ của Tổng thống Mỹ Barack Obama nhượng bộ, nhất là trong bối cảnh Mỹ đang phải ứng phó với nhiều thách thức ở Trung Đông và với Nga ở châu Âu.

Tình huống thứ ba: nếu Trung Quốc chặn đầu máy bay của các nước đồng minh của Mỹ như Philippines chẳng hạn, Washington có thể sẽ can thiệp một cách chính đáng, viện lẽ Mỹ có nghĩa vụ bảo vệ luật pháp quốc tế, từ đó Mỹ-Trung rơi vào tình thế đối đầu và xung đột.
Giáo sư Auslin nhận định rằng do hiện nay Mỹ và Trung Quốc chưa tìm ra được cơ chế nào giải tỏa căng thẳng và hai nước thiếu sự tin tưởng lẫn nhau, cùng với đó là khả năng quân sự của Trung Quốc được tăng cường, nên Mỹ ngày càng vấp phải nhiều rủi ro hơn trong việc đối đầu với tham vọng bành trướng của Trung Quốc. Giáo sư Auslin kết luận: trong 20 năm qua, chưa lúc nào mà nguy cơ xảy ra xung đột giữa Mỹ va Trung Quốc lại cao đến vậy.

Bài viết của Giáo sư Michael Auslin đăng trên The Commentator

Thùy Anh (gt)