Cạnh tranh Mỹ - Trung đang có những ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống chính trị thế giới, trong đó Đông Nam Á không phải là ngoại lệ. Sự trung dung, cân bằng ngoại giao, chính trị là bước đi bảo đảm cho nền hòa bình, ổn định khu vực.
Việc thực hiện Trục hàng hải toàn cầu (GMF) của Chính quyền Jokowi đang ở giai đoạn nào sau khi ông kết thúc nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên? Và trong nhiệm kỳ 2 này, GMF sẽ được thực hiện ra sao? Liệu ông Jokowi còn tiếp tục ưu tiên thực hiện chiến lược này như đã cam kết hay không, hay đang dần chuyển sang ưu tiên mục tiêu mới, thiết thực và quan trọng hơn.
Bài bình luận này lập luận rằng môi trường bên ngoài ngày càng phức tạp sẽ khiến các nước trong khu vực hướng tới các quy trình hoạch định chiến lược nhiều sắc thái hơn, trong đó có cả xu hướng giảm sự phụ thuộc vào các cường quốc lớn cũng như xây dựng các năng lực nội tại để thích ứng với sự thay đổi.
Các nhà phê bình vẫn thường chỉ trích rằng ASEAN đang ngày càng trở nên không thích hợp khi đối mặt với áp lực từ Trung Quốc và các vấn đề ở châu Âu, một số người thậm chí còn dự đoán ASEAN sẽ sụp đổ. Liệu những quan điểm đó có đúng không?
Mặc dù được coi là một trong những mô hình thành công nhất hiện nay, nhưng ASEAN hiện đang tồn tại những giới hạn nhất định và không thể đáp ứng được những thách thức mà các quốc gia thành viên phải đối mặt. ASEAN cần phải làm mới và thay đổi cho phù hợp với bối cảnh chính trị hiện tại.
Tương lai của ASEAN và chủ nghĩa đa phương do ASEAN lãnh đạo trong thời đại đa tầng sẽ phức tạp, lộn xộn và không chắc chắn trong kỷ nguyên lưỡng cực, hệ thống đa cực lỗi thời và “khoảnh khắc đơn cực”. Biện pháp tiếp cận chiến lược đối với chủ nghĩa đa phương phải bắt đầu bằng cách nhận dạng những hạn chế của cấu trúc hiện tại do ASEAN lãnh đạo.
Đã một năm trôi qua kể từ khi Cộng đồng ASEAN được hiện thực hóa, đến nay những thành tựu của Cộng đồng ASEAN vẫn còn khiêm tốn. Trong khi việc thực hiện các mục tiêu kinh tế của Cộng đồng ASEAN đạt được một số tiến bộ đáng kể thì các mục tiêu an ninh-chính trị và văn hóa-xã hội vẫn còn nhiều việc phải làm.