Tình hình nổi bật

3 tàu thuộc Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản (JMSDF) sau khi có chuyến thăm Việt Nam đã tham gia diễn tập cùng Hải quân Mỹ từ ngày 12/10 và kéo dài vài ngày. Nishida Satoshi, Chỉ huy thuộc Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản cho biết kể cả trong tình hình có đại dịch, JMSDF vẫn tiếp tục làm việc với hải quân các đồng minh và đối tác, thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực, cũng như bảo đảm khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do, rộng mở”.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị ngày 13/10 thăm Singapore và hội đàm với người đồng cấp Singapore Vivian Balakrishnan. Hai bên (i) tái khẳng định mối quan hệ song phương tốt đẹp nhân dịp 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, (ii) cam kết hỗ trợ lẫn nhau để phục hồi kinh tế và (iii) trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế, hoan nghênh sự hợp tác của cộng đồng quốc tế nhằm chống lại đại dịch Covid-19, bao gồm việc hợp tác khu vực và đa phương về phân phối công bằng vắc-xin, duy trì kết nối chuỗi cung ứng và duy trì hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ.

Bộ trường Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị ngày 13/10 trong cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Malaysia Hishammunddin Hussein cho biết hai nước có truyền thống ủng hộ và tin cậy lẫn nhau. Ông kêu gọi các nước châu Á “cảnh giác” trước nguy cơ chiến lược Mỹ gây ra ở Biển Đông cũng như các nơi khác trong khu vực, cho rằng Bắc Kinh và các nước ASEAN nên hợp tác để loại bỏ “sự can thiệp từ bên ngoài” lên Biển Đông. “Chúng tôi (Trung Quốc và Malaysia) đều có quan điểm rằng Biển Đông không nên là nơi để các cường quốc tranh giành quyền lực với đầy rẫy các tàu chiến”.

Trang mạng Tin tức Tham khảo Trung Quốc ngày 14/10 trích dẫn SCSPI cho biết trong tháng 9, Mỹ phái 60 lượt máy bay đến trinh sát Trung Quốc, có khả năng Mỹ đang chuẩn bị cho những nhiệm vụ đường dài tại Biển Đông trong tương lai. Trong 60 lần trinh thám sát bờ của Mỹ có 41 lần tại Biển Đông, 6 lần tại biển Hoa Đông, 13 lần tại Hoàng Hải. Thông thường, máy bay tiếp nhiên liệu của Mỹ xuất phát tại căn cứ Kadena Okinawa, nhưng gần đây có một vài máy bay tiếp nhiên liệu xuất phát từ đảo Guam và rất có khả năng Mỹ đang tiến hành những đợt tập huấn đặc biệt, thậm chí thử nghiệm tình huống tiếp nhiên liệu đường dài trong các tình huống cực đoan giả lập.

Tàu khu trục USS Barry của Mỹ ngày 14/10 đi qua eo biển Đài Loan sau khi Bắc Kinh tuyên bố phản đối sự hiện diện của tàu USS John S. McCain ngày 9/10. Đây là là lần thứ 12 Mỹ điều động tàu đi qua eo biển Đài Loan trong năm nay. Hoạt động FONOP của tàu USS John S. McCain ngày 9/10 được người phát ngôn Hạm đội 7 Reann Mommsen xác nhận qua email ngày 15/10.

Theo tờ Nippon, Nhật Bản, ngày 14/10, trong chuyến thăm Việt Nam vào tuần tới của Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga, hai nước dự kiến sẽ ký thỏa thuận cho phép Nhật Bản xuất khẩu thiết bị quốc phòng sang Việt Nam. Thủ tướng Suga hy vọng sẽ tăng cường quan hệ giữa hai nước để thúc đẩy Tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Chuyến thăm Việt Nam tới sẽ là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Suga kể từ khi nhậm chức.

Theo tờ Express, Anh, ngày 15/10, Tướng Giblert Gapay của Philippines nhận định các hành động hung hãn của Trung Quốc tạo ra nguy cơ xảy ra xung đột trên biển ở khu vực. “Tình hình hiện nay trở nên căng thẳng hơn do Trung Quốc đang tiến hành các hành động đơn phương. Nước này thậm chí đã phóng tên lửa”.

Theo RFA, Mỹ, ngày 15/10, dữ liệu theo dõi cho thấy tàu khảo sát Trung Quốc tiến vào vùng biển Việt Nam. Tàu Shiyan-1 được hộ tống bởi tàu Cảnh sát biển mang số hiệu 2305 ngày 12/10 rời Vịnh Hải Khẩu, tỉnh Hải Nam, tới ngày 13/10 cách bờ biển Quảng Ngãi Việt Nam 70 hải lý. Tới ngày 14/10, tàu cách bờ biển tỉnh Bình Định 78 hải lý.

Trung úy Sean Brophy, Chỉ huy thuộc Lực lượng Đặc nhiệm 70, Mỹ, ngày 15/10 cho biết nhóm tấn công tàu sân bay Ronald Reagan đã quay lại Biển Đông lần thứ 3 trong năm. Nhóm tàu sẽ thực hiện các hoạt động an ninh biển như diễn tập tấn công trên biển, huấn luyện phối hợp chiến thuật giữa các đơn vị trên mặt biển và trên không. Chuẩn đô đốc Geeorge Wikoff, chỉ huy nhóm tàu Ronald Reagan cho biết: “Trọng tâm hoạt động của chúng tôi luôn là hợp tác cùng các đồng minh và đối tác ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương trong việc thúc đẩy ổn định trong khu vực”.

Góc nhìn Quốc tế

+ Đông Nam Á:

Thượng nghị sỹ Philippines Risa Hontiveros ngày 14/10 đánh giá về việc Hải quân Philippines dự định điều động dân quân biển tới Biển Đông, cho rằng lực lượng này không nên được trang bị vũ khí, nếu không sẽ dễ rơi vào tầm ngắm của Trung Quốc. Thay vào đó, những người này nên được Hải quân hoặc Cảnh sát biển hộ tống tại các khu vực tranh chấp để “tự do đánh cá, không bị Trung Quốc quấy rối và bắt nạt”.

Bản PDF tại đây

@Viện Biển Đông - Học viện Ngoại giao

"Bản tin ngày Nghiên cứu Biển Đông" được soạn thảo từ các tài liệu công khai nhằm tổng hợp thông tin giúp bạn đọc. Các thông tin trong Bản tin không phản ánh quan điểm của Viện Biển Đông. Ban biên tập không chịu trách nhiệm đối với sự thay đổi về nội dung của tin gốc cũng như đường dẫn kèm theo đến các tin gốc.

Mọi đóng góp ý xin gửi vào email: scsi@dav.edu.vn