Tình hình nổi bật

Ngày 7/8, Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi, họp báo tại Jakarta đưa ra tuyên bố liên quan đến Biển Đông, nhấn mạnh tất cả các cuộc xung đột, bao gồm xung đột ở Biển Đông, đều không có lợi cho các bên. Do đó, Indonesia mong muốn (i) tiếp tục duy trì khu vực Biển Đông ổn định và hòa bình, (ii) các bên tôn trọng và hành động theo luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982.

Đại sứ Indonesia tại Việt Nam Ibnu Hadi, ngày 7/8 trên Báo Quốc tế, nhấn mạnh ASEAN là nền tảng trong chính sách đối ngoại của Indonesia giai đoạn 2019-2024. Trong thời gian tới, Indonesia sẽ tập trung vào: (i) Triển khai Tài liệu Quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương dựa trên 4 lĩnh vực hợp tác: biển, kết nối, các Mục tiêu Phát triển Bền vững 2030 và kinh tế; (ii) Hoàn thành đàm phán và triển khai một COC có ràng buộc về pháp lý, hiệu quả, thực chất, mang tính thực thi; và (iii) Chuẩn bị cho vai trò Chủ tịch ASEAN vào năm 2023: thúc đẩy một ASEAN thích ứng và sáng tạo, cải cách nhằm đảm bảo tính hiệu quả. 

Ngày 7/8, Người phát ngôn BNG Trung Quốc Uông Văn Bân kiên quyết phản đối hành động bán vũ khí của Mỹ cho Đài Loan, cho rằng hành động này vi phạm nguyên tắc “Một Trung Quốc” và ba tuyên bố chung Trung-Mỹ, làm tổn hại chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc, vi phạm nghiêm trọng các chuẩn mực cơ bản trong quan hệ quốc tế. Lợi ích cốt lõi của Trung Quốc liên quan đến Đài Loan là toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ. Trung Quốc kêu gọi Mỹ chấm dứt hoạt động bán vũ khí cho Đài Loan và quan hệ quân sự Mỹ-Đài, tránh làm tổn hại quan hệ Trung-Mỹ và hòa bình ổn định tại vùng biển Đài Loan.

Ngày 7/8, trên Twitter cá nhân, Ngoại trưởng Ấn Độ S. Jaishankar cho biết ông và Ngoại trưởng Mỹ Pompeo đã điện đàm về hợp tác song phương. Hai bên chia sẻ đánh giá về các vấn đề khu vực và toàn cầu như Nam Á, Afghanistan, Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, thách thức mà đại dịch Covid gây ra và cuộc gặp Quad trong thời gian tới.

Ngày 7/8, Bộ Tài chính Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt kinh tế đối với 11 quan chức đương nhiệm và cựu quan chức Trung Quốc liên quan tới vấn đề Hồng Kông, bao gồm đặc khu trưởng Hồng Kông Carrie Lam. Theo đó, toàn bộ tài sản và lợi ích tại Mỹ của các quan chức có tên trong danh sách, hoặc các tổ chức do họ sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp từ 50% trở lên, bị phong tỏa và phải báo cáo cho Văn phòng kiểm soát tài sản nước ngoài của Bộ Tài chính Mỹ.

Ngày 6/8, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo điện đàm với Người đồng cấp Malaysia Hishammuddin về Covid-19 và vấn đề Biển Đông. Hai bên nhất trí (i) tập trung vào sản xuất và phân phối vắc-xin và (ii) các bên phải hợp tác bảo đảm hoà bình, an ninh và ổn định ở Biển Đông. Ông Hishammuddin nhấn mạnh các vấn đề liên quan đến Biển Đông phải được giải quyết hoà bình dựa trên luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982.

Góc nhìn Quốc tế

+ Trung Quốc:

Học giả Hồ Ba, ngày 9/8 nhận định về chính sách Biển Đông thời gian gần đây của Trung Quốc, cho rằng Trung Quốc không có nhiều hành vi chủ động. Việc thiết lập hai quận ở Biển Đông và đặt tên các thực thể ngầm không phải là ý tưởng nhất thời. Việc phản đối công hàm của Malaysia, tham gia cuộc chiến công hàm với Việt Nam, Indonesia và Mỹ, tàu HD-8 hoạt động gần giàn khoan West Capella…đều nhằm phản ứng, không phải chủ động. Ngoài ra, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc phải tăng cường biện pháp để đối phó với sự uy hiếp và các hành động của Mỹ tại Biển Đông. Hồ Ba cho rằng chính sách Biển Đông của Trung Quốc được các học giả quốc tế lý giải với 4 nhân tố: (i) Xu hướng của Mỹ phản đối mọi thứ liên quan đến Trung Quốc; (ii) Giá trị mặc cả của các nước trong tranh chấp tăng lên; (iii) Quốc tế quan tâm quá mức đến Trung Quốc; (iv) Trung Quốc ít tiết lộ chi tiết về các sự vụ trên biển.

+ Đông Nam Á:

Chansambath Bong, Viện nghiên cứu CICP, ngày 10/08 trên ASIPstrategic, cho rằng Campuchia nên thúc đẩy trật tự khu vực dựa trên luật lệ cùng với Mỹ, Trung Quốc và các nước tầm trung như Úc, để ngăn chặn tác động cạnh tranh nước lớn ở khu vực Ấn Độ Dương– Thái Bình Dương và duy trì tự do thương mại, hợp tác và hoà bình.

+ Các nước khác:

Nayanima Basu, Biên tập viên cao cấp ThePrint, Ấn Độ, ngày 2/8 cho rằng, vụ cãi vã trên Twitter giữa hai Đặc phái viên của Trung Quốc và Úc tại Ấn Độ tuần qua cho thấy Úc và Ấn Độ ngày càng lo ngại, buộc phải lên tiếng phản đối các hành vi ở Biển Đông của Trung Quốc, bởi vì Trung Quốc tiếp tục phớt lờ Phán quyết Trọng tài và duy trì thái độ thù địch ở Biển Đông. 

Bản PDF tại đây

@Viện Biển Đông - Học viện Ngoại giao

"Bản tin ngày Nghiên cứu Biển Đông" được soạn thảo từ các tài liệu công khai nhằm tổng hợp thông tin giúp bạn đọc. Các thông tin trong Bản tin không phản ánh quan điểm của Viện Biển Đông. Ban biên tập không chịu trách nhiệm đối với sự thay đổi về nội dung của tin gốc cũng như đường dẫn kèm theo đến các tin gốc.

Mọi đóng góp ý xin gửi vào email: scsi@dav.edu.vn