Động thái quốc gia

+ Trung Quốc:

Trung Quốc yêu cầu Anh không can thiệp vào vấn đề Biển Đông. Trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt bên lề cuộc họp của Liên Hợp Quốc ngày 24/9, Ngoại trưởng Vương Nghị cho hay, "Trung Quốc hy vọng Anh thực hiện đúng lập trường không đứng về bên nào trong vấn đề Biển Đông, tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc. Anh cần tích cực thúc đẩy quan hệ thay vì làm những điều phương hại tới sự tin cậy hai bên". Tàu chiến HMS Albion của hải quân Hoàng gia Anh đầu tháng 9 đã di chuyển gần quần đảo Hoàng Sa trước khi thăm cảng Sài Gòn, TP HCM hôm 3/9.

Trung Quốc không cho tàu chiến Mỹ cập cảng Hong Kong. Một nguồn tin từ lãnh sự quán Mỹ ở Hong Kong ngày 25/9 cho biết: "Chính phủ Trung Quốc đã không chấp thuận đề nghị cho tàu USS Wasp của Mỹ cập cảng Hong Kong. Trước kia, chúng tôi vẫn có thể cập cảng Hong Kong, do vậy hy vọng điều đó sẽ tiếp tục". Theo kế hoạch ban đầu, tàu USS Wasp dự kiến cập cảng Hong Kong vào tháng tới. Con tàu này là một phần của biên đội tàu đồn trú ở Nhật Bản và hoạt động trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Tuần trước, Mỹ đã quyết định trừng phạt một cơ quan quân đội Trung Quốc vì mua vũ khí của Nga.

Trung Quốc chỉ trích máy bay B-52 bay ngang Biển Đông. Phát biểu tại cuộc họp báo của Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm 27/9, phát ngôn viên Nhậm Quốc Cường khẳng định: “Quan điểm của Trung Quốc về Biển Đông là rõ ràng và nhất quán. Đối với hành động khiêu khích của máy bay quân sự Mỹ ở Biển Đông, Bắc Kinh kiên quyết phản đối và sẽ có biện pháp cần thiết để đáp trả những hành động như vậy.”

Về việc Anh gần đây tiến hành hoạt động FONOP ở Biển Đông, ông Nhậm tuyên bố, “Nhờ có nỗ lực của ASEAN và Trung Quốc, tình hình Biển Đông đang dần ổn định. Tuy nhiên, một số quốc gia ngoài khu vực như Anh và Pháp đã phớt lờ thực tế này và khiến tình hình căng thẳng. Trung Quốc tôn trọng quyền tự do lưu thông của các nước nhưng chúng tôi kiên quyết phản đối các quốc gia có hành động khiêu khích nhân danh tự do hàng hải, hàng không.”

Trung Quốc khẳng định cam kết tuân thủ luật pháp quốc tế. Phát biểu tại phiên thảo luận chung Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khóa 73 hôm 28/9, Ủy viên Quốc vụ Viện, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị khẳng định Trung Quốc sẽ bảo vệ trật tự quốc tế và theo đuổi chủ nghĩa đa phương. Trung Quốc sẽ thúc đẩy hợp tác cùng có lợi, thay thế đối đầu bằng hợp tác và thay thế cưỡng ép bằng đối thoại. Trung Quốc hành động dựa trên trật tự và luật pháp, tôn trọng các thỏa thuận quốc tế. Trung Quốc cam kết với công bằng và lẽ phải. Điều đó có nghĩa rằng, các nước lớn có trách nhiệm giúp các nước nhỏ, các nước tôn trọng chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ. Trung Quốc sẽ đi theo con đường phát triển hòa bình, sẵn sàng hợp tác cùng các nước khác xây dựng hòa bình và phát triển của thế giới.

Không quân Trung Quốc diễn tập bắn đạn thật ở Biển Đông. Kênh CCTV hôm 29/9 đưa tin hàng chục chiến đấu cơ và máy bay ném bom từ lực lượng không quân của hải quân thuộc Bộ Tư lệnh chiến trường Nam đã diễn tập bắn đạn thật ở Biển Đông. Theo Trung Quốc, cuộc diễn tập này để kiểm tra khả năng chiến đấu, xâm nhập và tấn công chính xác của các phi công trên biển. Động thái diễn ra ngay sau khi máy bay ném bom B-52 của Mỹ bay qua Biển Đông trong tuần này.

+ Việt Nam:

Thủ tướng đề cập về Biển Đông trong cuộc gặp các quan chức Liên Hợp Quốc. Bên lề khóa họp lần thứ 73 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hôm 27/9, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có các cuộc gặp Chủ tịch Đại hội đồng Maria Fernanda Espinosa Garces và Tổng Thư ký Antonio Guterres. Tổng Thư ký LHQ bày tỏ quan tâm tới tình hình Biển Đông và khẳng định chủ trương nhất quán của LHQ ủng hộ giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế. Nhân dịp này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định coi trọng quan hệ với LHQ; đề nghị LHQ ưu tiên thúc đẩy ngoại giao phòng ngừa, ủng hộ giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.

+ Malaysia:

Thủ tướng Malaysia bình luận về phong cách của ông Trump. Phát biểu tại một sự kiện của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở New York hôm 26/9, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad bình luận, "Ông ấy thay đổi quan điểm thậm chí theo từng giờ. Việc đàm phán với những người không nhất quán như vậy là vấn đề lớn", Theo ông Mahathir, phong cách ngoại giao của Trump "không phù hợp với châu Á", khiến những nỗ lực của Mỹ tại khu vực này bị suy yếu bởi những "tín hiệu lẫn lộn". Ông Mahathir cũng nhắc tới tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, cho rằng lịch sử đang đứng về phía Bắc Kinh, "Trung Quốc đã tồn tại 4.000 năm. Mọi người cần học cách chung sống với họ".

+ Mỹ:

Máy bay B-52 của Mỹ bay ngang Biển Đông và Ấn Độ Dương. Thông cáo của Pacom hôm 27/9 cho hay liên tiếp trong hai ngày 23/9 và 25/9, các máy bay ném bom tầm xa B-52H Stratofortress, xuất phát từ Căn cứ Không quân Andersen ở Guam, đã thực hiện các hoạt động diễn tập thường lệ ở gần Biển Đông và Ấn Độ Dương. Đây là một phần của chiến dịch duy trì “Sự Hiện diện Liên tục của Máy bay Ném bom” mà Mỹ triển khai từ năm 2004. Theo Pacom, hoạt động này "được tiến hành phù hợp với luật pháp quốc tế" và nhất quán với "các chính sách tự do hàng hải từ lâu" của Mỹ.

........

Bản PDF tại đây